Havanin sicakligina, yaptigimiz fiziksel aktiviteye ve ruhsal durumumuza bagli olarak hepimiz terliyoruz. Aslinda terleme tum saglikli insanlarda olmasi gereken, vucudun su, tuz ve isi dengesini saglayan fizyolojik bir olay. Ancak asirisi ozellikle sosyal hayatta buyuk bir soruna donusen terlemeyi gunumuzun modern yontemleriyle kontrol altina almak mumkun hale geldi.
Yuzde 65'i su olan vucudumuz icin terleme, ����bolizmamizin saglikli calistiginin ifadesi. Normalde bir insan gunde 500 cc civarinda sivi kaybediyor. Vucudun bu sividan daha fazla sivi kaybetmesi ise "asiri" terleme olarak nitelendiriliyor. Terden en cok etkilenen bolgeler ise ter bezlerinin yogun oldugu eller, koltuk altlari ve ayaklar. Ozellikle sicak havalarda bu miktar daha da artsa da, genellikle bizi rahatsiz edecek duzeylere ulasmiyor. Ancak bazi kisiler var ki, onlar hicbir aktivitede bulunmasalar bile terden adeta sirilsiklam oluyorlar.
Peki, bu kisilerin asiri terlemesi bir rahatsizlik belirtisi mi?
Hamilelik, ergenlik ve menopoz doneminde asiri terleme olmasi normal karsilaniyor. Terin salgilanmasi, insanlarda sinir sisteminde "sempatetik" denilen bolumun calismasiyla ilgili. Toplumun yuzde 1'inde, ozellikle stresli durumlarda bu sistem asiri duzeyde calisiyor. Dogustan olan bu sistemin ozellikle stresin etkisi altinda kaldigimizda asiri calismasinin sebebi tam olarak bilinmiyor. Asiri terleme, ayni zamanda onemli saglik sorunlarinin kaynagi da olabiliyor. Oyle ki, diyabet, bobrekustu bezi ve tiroit hastaliklari, vucutta olusan enfeksiyon kendini terleme ile gosterebiliyor. Dolayisiyla, asiri terlemeden sikayetci olan kisilere bazi testler yapilarak, bu sorunun bir hastalik belirtisi olup olmadiginin tespit edilmesi gerekiyor.
Vucut isisinin kontrolunu saglayan terleme, pek cok kisinin hem ozel hem de sosyal hayatini olumsuz yonde etkileyen onemli bir sorun haline gelebiliyor. Cunku, asiri terleme bakteri uremesini kolaylastirdigi icin kotu kokuya da yol aciyor. Deodorant ve parfum kullanimi bu kokunun olusmasini bir derece azaltsa da maalesef tamamen ortadan kaldirmiyor.
ASIRI TERLEME RUHSAL SORUNLARA YOL ACABILIYOR
Ruhsal ve fiziksel sorunlara yol acan, sosyal hayati zorlastiran asiri terleme ellerde, koltuk altinda, ayak altlarinda, yuzde ve govdede olusabiliyor. Asiri terleme ellerde olustugunda hem el ile yapilan islerde gucluk cekiliyor, hem de sosyal hayatta sorunlar yasaniyor. Asiri terleme ayaklarda meydana geldiginde ise, ayak kokusuna neden olarak ozellikle corap ve kapali ayakkabilarin giyildigi soguk havalarda kisiyi oldukca guc durumda birakabiliyor. Terleme stresli durumlarda gelisiyorsa ve kisi terlemeden rahatsiz oluyorsa kisir bir dongu icine giriliyor. Kisi terleyecegini bilerek daha endiseli hale geliyor, endise de daha fazla terlemeye sebep oluyor. Bu nedenlerle yasam kalitesinin yukseltilmesi ve asiri terlemenin bir hastalik belirtisi olup olmadiginin tespit edilmesi icin mutlaka bir doktora basvurmak gerekiyor.
Gunumuzun modern tedavi yontemleriyle asiri terleme rahatlikla kontrol altina alinabiliyor. Tedaviye baslanmadan once, asiri terlemeye yol acan sebep saptaniyor. Terleme sorunu olan kisinin kilosu inceleniyor, kullandigi ilaclar gozden geciriliyor, menopozda olup olmadigi arastiriliyor. Sorunun tiroit bezinden ya da bobrekustu bezlerinden kaynaklanip kaynaklanmadigina da dikkat ediliyor. Eger bu tur sorunlar tespit edilemez ise, sempatetik sinir sisteminin dogustan asiri calistigina karar veriliyor. Tedavide ilk olarak genel tedavi yaklasimlari uygulaniyor. Kisiye terletmeyen kiyafetler giymesi, talk pudrasi veya klorid iceren solusyonlar kullanmasi gerektigi belirtiliyor. Bazi kisilerde sempatetik sinir sisteminin calismasini azaltmak ve boylece de asiri terlemeyi onlemek icin ilac tedavisi uygulaniyor. Psikoterapi de, strese bagli terlemenin kontrol edilmesinde kullanilan bir yontemi olusturuyor. Bu tedavilerle sonuc alinamazsa, asagida yer alan yontemler uygulaniyor.
TEDAVI ICIN KULLANILAN YONTEMLER
Bu islemler sonrasinda asiri terleme gecici ya da kalici olarak ortadan kalkiyor ve onemli bir sorun olmaktan cikiyor.
Iyontoforez: Kucuk su banyosu icinde, yarim saat boyunca, hastaya hafif elektrik akimi veriliyor.
International Hospital'den Dermatoloji Uzmani Dr. Buket Pence bu yontemi soyle anlatiyor; "����l plakanin uzerine islak sunger konuluyor. Kol alti, el ayasi, ayak tabani gibi terleme olan bolgeye yerlestiriliyor. Islak sunger, iyontoforezi sagliyor. Yani, suyun icindeki iyonlar ayrisiyor ve ter bezlerinin calismasini bloke ediyor. Hicbir yan etkisi olmadigi icin hamileler de dahil olmak uzere herkes rahatlikla yararlanabiliyor. Islem sirasinda agri ya da sanci hissedilmiyor. Bu cihaz evde de rahatlikla uygulanabiliyor. Hafif ve orta derecede terlemesi olan kisilerde oldukca basarili sonuclar elde ediliyor."
Alman Hastanesi'nden Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmani Dr. Elif Gurkan, bu yontemin 3 gunde bir, yarim saatlik seanslar halinde, sureleri azaltilarak birkac ay uygulandigini belirtiyor.
Botox: Ozellikle koltuk alti terlemesinde kullaniliyor. Aslinda dogal bir zehir olan ve sulandirilarak kullanilan "botulinum toksini" ter bezlerini calistiran sinirleri felc ederek asiri terlemeyi durduruyor. Muayenehane sartlarinda gerceklestirilen botox uygulamasi yaklasik 30 dakika suruyor. Lokal anestezik krem uygulandiktan sonra herbir koltuk altina seri enjeksiyonlarla botox enjekte ediliyor. Santimetre kareye bir enjeksiyon yapiliyor. Tedavinin etkisi birkac saat sonra veya gun icinde ortaya cikiyor. Ancak botox agriya yol acabiliyor. Ender de gorulse bazi kalici sinir felcleri olusabiliyor. Sadece ter bezlerini uyaran sinirler degil, sicagi algilayan duyu sinirlerinin felc olmasi da soz konusu.
Cerrahi yontemler: Ellerdeki ve koltuk altindaki asiri terleme icin oneriliyor. Bu yontemde koltuk altindan bir delik acilip, akciger bolgesindeki, yuz ve ellere giden sinirlerin baslangic bolgesi kesiliyor. Cerrahi tedavide ellerde yuzde 99 oraninda basari elde ediliyor. Ayaklardaki terleme icinse bel bolgesindeki sinirler kesiliyor. Koltuk alti terlemelerinde koltuk alti ter bezlerinin alinmasiyla basarili sonuclar elde edilebiliyor. Kalici cozum sagliyor.
Lazerle tedavi: Koltuk alti asiri terlemelerinde, koltuk alti ter bezlerinin alinmasiyla basarili sonuclara ulasilabiliyor. Lokal anestezi altinda, C02 lazer yardimiyla basitce yapilabilen bu uygulamada, koltuk altindan yapilan kucuk kesilerle sadece asiri terlemeye sebep olan bezler cikarildigi icin cilt saglam kaliyor. Dolayisiyla islem sonrasinda vucutta genellikle iz kalmiyor. Bu yontemin uygulama suresi 20 ila 40 dakika arasinda degisiyor. Asiri terleme ve kotu koltuk alti kokusu probleminin kalici olarak duzeltilebildigi bu tedavide, islem sirasinda cilt cikarilmadigi icin kisi 2- 5 gun icinde normal hayatina donebiliyor. Islem yapilir yapilmaz asiri terleme duruyor ve kisi normal miktarda terlemeye basliyor. Basit bir cerrahi islem oldugu icin hastanede yatmak gerekmiyor. Bu yontem hamileler disinda, ergenlik cagindan itibaren herkese rahatlikla uygulanabilir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder