Ergenlik doneminde yasanan sorunlardan biride alkol ve maddenin kotuye kullanimidir.
; Alkol ve maddenin kotuye kullanilmasinin sebepleri cesitlidir.Olasi nedenlerden biri kisilik faktorudur.Arastirmalar bagimliliga musait kisilik yapilarindan bahsetmektedir.genel kaygi bozukluklari,kisilik bozukluklari ve sizofreni gibi bazi ruhsal bozukluklarinda ,alkol ve maddenin kotuye kullanimina neden oldugunu ileri surmektedir.aile onemli bir faktordur.
; Icinde yasadigi ortamda kimligini,sayginligini ve dayanismayi yasayamayan cocuk ,bu ihtiyaclarini yeni ait olabilecegi bir grupta karsilamaya calisabilir.Ergenlik doneminde yasanan kimlik karmasasi sonucu ; genc bir grubun degerlerini benimseme ait olma ihtiyacina paralel olarak,yatkin kisilik yapisi ve aile yapisi da varsa alkol ve madde bagimliliginin tuzagina dusmesi hic de sasirtici olmaz.
; Gencin alkol ve madde kullanimina egilim gostermesine ; neden olan sebeplerin basinda genclik caginin ruhsal toplumsal ozellikleri yer alir.
;Genclik cagina ozgu olan ;etkisi altinda duydugu endise,kaygi ve korkuyu gideren,gereksinimlerine doyum saglayan,ortami yonu bulamasa ,aile cevresi bunlari saglayamasa ,kisiligini cesitli alt kulturler arsinda aramaya baslar
MADDE BAGIMLILIGININ NEDENLERI
; Alkol ve madde bagimliligi bir ihtiyacin sonunda ortaya cikar,bu da kullanan kisinin kisiligi ile cok yakindan ilgilidir.bagimli gunluk hayatin getirdigi zorluklardan kacmak ve yapay bir cenneti algilama arzusundadir.
; ; Genclik caginin etkisi altinda gelisen endise,kaygi ve korkunun giderilmesi , gereksinimlerinin giderilmesi ,ortami,yolu,yontemi bulmazsa aile ,cevre bunlari saglayamazsa ,kisiligini ,kimligini degisik alt kulturlerde aramaya baslar.Ergenlik caginda ki gencleri bu kulture itende budur.
; ; Bagimliliga yatkin kisilik ozelliklerini soyle siralaya biliriz;
1.Dayaniksiz ve gucsuz bir kisilik yapisina sahip olmak ve kaygidan kacama, Bagimlilar genellikle ozguvenleri zayif ve kaygili insanlardir,hayatin zorluklarindan kacmak isterler. Bagimlik yapan maddelerin ,kaygiyi azaltan etkileri , bir desteleme araci olarak kullanilmasina yol acmaktadir.
; ; Hayatin getirdigi gerginliklerle basa cikma da sikintiya dusen bir kisim bagimlilar cok muhtemelen asiri koruyucu anne-baba tutumlari nedeniyle gerginlik ve baski doguran uyaran ve durumlarla yuzlestirilmemis yeterince sorumluluk verilmemis cocuk ve gencler,basarisizlik ve uzuntuler bu gencler icin dayanilmasi cok zor sikintilar gecirir.Bu yapidaki gencler bagimlikli yapan maddeler siginabilirler .(Kulaksiz Adnan,ergenlik psikolojisi,sy 216,prf:5)
;2.Icten denetimli olmaktan cok,distan denetimli olma;Kisinin hayatta yasadigi sikintilarin sebeplerini kendi disinda ki nedenlere bagli oldugunu dusunmesi ve cozumlerini de dissal gelismelere baglamasi ; distan denetimli oldugunu gosterir.Icten denetimli kisiler ise kendiyle ilgili yasantilara kismen de olsa kendi yon vere bilecegini dusunur. Yapilan arastirmalar dis tan denetimli kisilerin bagimliliga daha yatkin oldugunu gostermektedir.
3.Kendini degersiz algilama;Alkol ve madde bagimligi yasan genclerde gozlenen diger bir kisilik ozelligi de,kendini degersiz ve eksik yanlari olan biri gibi algilanmaktir.Olumsuz ve dusuk benlik saygisi olan kisiler kendilerini toplum disi ve igrenc insanlar olarak degerlendirebilir.Ahlak disi tutum ve tavirlar sergileyenler ile kendilerini ozdeslestirip,benzer ahlaki tutumlar icine girebilirler.bagimliliktan etkilenerek,olumsuz aliskinliklar edinebilirler.
4.Duygusal bakimdan olgunlasmamis olma;Icten gelen haza yonelik arzularini kontrol etmekte gucluk ceken,onlari dengeleyemeyen genclerin hazza ulasma istekleri onlari bagimlilik yaratan maddelere yoneltebilir.Olgunlasmamis duygular tasiyan ,heyecanlarini denetleyemeyen genclerde de rahatlamak ve sakinlesmek icin bagimlilik doguran maddelere yonelme gorulebilir�;Huzursuzluk veren durumlarla basa cikabilmek icin alkol veya uyusturucu maddelerin gecici rahatlatici etkisinden yardim uman gencler cok tehlikeli, bir araca sigina bilirler. (Kulaksizoglu Adnan,ergenlik psikolojisi,sy 218,prf:1)
5.Hazza yonelik olma:Madde bagimlilarinda gozlenen bir davranis bicimi de degisikliler karsisinda heyecan ve haz duymadir.
6.Kotu aliskanligi olan arkadas cevresi;Gencler arkadas etkisine cok aciktir.Bir arkadas grubuna sahip olmak grupta deger verilen bir insan olmak en guclu isteklerden biridir.Madde bagimliginin oldugu cevrede yasan bir genc kullana arkadaslarina ozene bilir ve maddeyi deneye bilir.gencler icin yeni olani denemek onlari belirli davranislara iten nedenlerdendir.
Arkadas gruplari tarafindan dislanmamak icin benimseme ve bu yuzden onlarin etkisinde kalarak sapan davranislari taklit etme yaninda,bir bakima grup baskisi yuzunden onlarin aliskanliklarini benimseyenleri de gormek mumkundur
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder