ILK YARDIM NEDIR?
Herhangi bir kaza yada yasami tehlikeye dusuren durumda,saglik gorevlilerinin yardimi saglanincaya kadar,hayatin kurtarilmasi ya da durumun daha kotuye gitmesini onlemek amaciyla,ilacsiz olarak yapilan uygulamalara ilkyardim denir.
ILK YARDIM UYGULAMASINDA KESINLIKLE ILAC KULLANILMAZ.
ILK YARDIMDA AMAC NEDIR?
1.Yasami koruma ve surdurulmesini saglama
2.Durumun kotulesmesini engelleme
3.Iyilesmesini kolaylastirma
ILKYARDIMCININ OZELLIKLERI VE SORUMLULUKLARI NEDIR?
1.Sakin ve telassiz olmali.
2.Hastayi sakinlestirmeli.
3.Cevreyi degerlendirip suren bir tehlike olup olmadigini belirlemeli.
4.Kendi can guvenligini tehlikeye atmamali.
5.Cevredeki kisileri,saglik kuruluslari,itfaiye ve guvenlige haber vermeleri icin organize etmeli.
6.Hastanin durumunu degerlendirerek uygun ilk yardima baslamali.
7.Hastanin saglik kurulusuna bir an once ulasmasini saglamali.
ILK YARDIMIN ABC'SI NEDIR?
A.Soluk yolunun acilmasi.
B.Solunumun duzeltilmesi.
C.Dolasimin etkinligini saglama.
SOLUK YOLU NASIL ACILIR?
1.Agizda toz toprak,kirik takma dis ve yabanci cisimler varsa cikarilir.
2.Bilinci kapali kisilerde dil arkaya dusup havayolunu tikayabilir.Bu durumda bas geriye itilip cene yukari kaldirilarak soluk yolu acilir.
SOLUNUM YOLU NASIL DUZELTILIR?(YAPAY SOLUNUM)
Solunumu duran kisiye derhal yapay solunum uygulanmalidir.
1.Hasta sert bir zemine yatirilir.
2.Agiz ici temizlenerek varsa yabanci cisimler cikarilir.
3.Cenesi yukari kaldirilarak bas hafifce arkaya itilir.
4.Agizdan agiza solunum yapilacaksa burun kapatilir.Burundan solunum yapilacaksa agiz kapatilir.
5.Derin bir soluk alinip,solunum yaptirilacak kisinin agzina (yada burnuna) agiz yerlestirlir.
6.Hastanin gogsunun kabarmasina yetecek siddette soluk verilir.
DOLASIMIN ETKINLIGI NASIL SAGLANIR?(KALP MESAJI)
1.Kalp durmussa hemen kalp mesajina baslanir.
2.Hasta sert bir zemine yatirilir ve bir yanina diz cokulur.
YARA ICINDEKI YABANCI CISIM,KEMIK,PARCASI VS. CIKARILMAMALIDIR.
3.Gogus kemiginin(iman tahtasi)ucte bir alt ucuna bir elin ayasi sikica yerlestirilir,diger elin ayasi bunun ustune konur.Parmaklar hastaya temas etmemelidir.
4. Kollar dik tutularak (Bilek ve dirsekler bukulmeden)sabit ve ritmik bir sekilde goguse 4-5 cm bastirilir.
5. Arada nabiz kontrol edilerek dakikada 60 kez olmak uzere dolasim baslayincaya kadar devam edilir.
BAYILMALARDA UYGULANACAK ILKYARDIM KURALLARI
1.Elbiseleri boyundan,gogusten ve karindan gevsetilir.
2.Hastanin beynine kan gitmesini saglamak icin duz bir yerde sirtustu yatirilarak,ayaklari yukari kaldirilir ve sonrada sok pozisyonunda bekletilir. Kesinlikle basinin altina yastik konmaz.
3.Hastaya uyarici kokular koklatilir. (Amonyak vb.)
4.Hastanin zorlanmaksizin kendine gelmesi beklenir.
5.Kendine geldiginde su, cay gibi icecekler azar azar verilmelidir.
GOGUS YARALANMALARINDA ILKYARDIM
1.Yarali,yari oturur duruma getirilir
2.Havanin akcigerler dolmasina engel olmak icin acik olan yara yerine temiz bir bez kapatip basinc yapmadan sarilir
3.Kazazedenin isi kaybi onlenir.
KARIN YARALANMALARINDA ILKYARDIM
1.Hastaya agizdan yiyecek icecek verilmez.
2.Yarali basi hafif yuksek, dizlernin altina rulo edilmis bir battaniye konularak sirt ustu yatirilir
3.Herhangi bir organ disari cikmis ise asla el surulmez.Genisbir gaz bezi varsa serum fizyolojik ile islatilarak basinc yapmadan organlarin uzerine ortulur.
4.Yarali zaman gecirmeden sevkedilir..
EGZOS ZEHIRMELERINDE ILKYARDIM
1.Hasta derhal temiz havaya cikarilir.
2.Suuru tam kapali olmayanlar temiz havada derin solunum yaptirilir.
3.Suuru kapali veya solunum yapmakta gucluk ceken hastalara suni solunum tatbik edilir.
4.Beden isisinin dusmesini engellemek icin ustu ortulur.
5.Hasta en seri sekilde saglik merkezine gonderilir.
SINDIRIM YOLU ILE OLAN ZEHIRMELERINDE ILKYARDIM
1.Zehrin sulanmasi ve emilimin yavaslamasi icin hastalara;sut,yumurta aki,nisasta solisyonlu su icirilir
2.Kusmasina yardim edilir.
3.Asitle olan zehirlenmelerde,hasta hicbir zaman kusmaya zorlanmaz.Su ve sut yumurta aki karistirilarak icirilir.
4.Alkali ile olan zehirlenmelerde:1/4 oraninda sirke ile hazirlanmis 500ml. su veya limon suyu icirilir.
KANAMALARDA ILK YARDIM NASIL YAPILIR?
1.Kanayan uzuv(kol,bacak vs.)yukseltilir.
2.Yara uzerine temiz gazlibez,mendil veya camasir parcasi konur ve sikica bastirilir.
3.Kanama durmazsa kanayan yerin 5 cm yukari kismina bandaj uygulanir.
BURUN KANAMASINDA ILK YARDIM NASIL YAPILIR?
1.Burnu kanayan kisinin basi hafifce one egilir.
2.Hasta burun uzerine basinc yapar
3.Bu sirada agizdan soluk alip verir ve asla sumkurmez.
BURUN KANAMASINDA HASTANIN BASI GERIYE DOGRU KALDIRILMAZ.
ELEKTIRIK CARPMALARINDA ILK YARDIM NASIL YAPILIR?
1.Once ilk yardimci kendi guvenligini saglar.
2.Elektrik akiminin yarali ile temasi kesilir.Bu yapilmadan once yaraliya dokunulmaz
3.Kuru tahta parcasi ve lastik gibi elektrik gecirmeyen maddelerle hasta cekilerek veya kablo itilerek akimdan kurtarilir.
4.Solunum durmussa yapay solunuma,kalp durmussa kalp mesajina baslanir.
5.Yanik varsa soguk su ile yikanir.
KIRIKLARDA ILK YARDIM NASIL YAPILIR?
1.Hasta sarsilmaz ve hareket ettirilmez.
2. Kanama varsa durdurulur.
3. Hasta tasinmadan once kirik bolgesi hareketsiz hale getirilir.(Bunun icin tahta gibi sert cisimler kullanilabilir.)
4.Acik kirik varsa(kirik uclari goruluyorsa)kirik kemik parcalarina kesinlikle dokunulmaz ve bunlar yerlestirilmeye calisilmaz.Yara uzerine temiz bir gazlibez kapatilir.
YANIKLARDA ILK YARDIM NASIL YAPILIR?
1.Soguk musluk suyu ile agri azaltilir.
2.Hastanin takilari cikartilir.(Daha sonra olusabilecek sisler nedeniyle cikarmak zorlasabilir.)
3.Olusan kabarciklar patlatilmaz.
4.Yanan kisimlarin uzeri temiz gazlibezle kapatilir hicbir sey surulmez.
5.Hastanin bilinci yerinde ise bol su icirilir.
YANIK YUZEYINE DIS MACUNU,SALCA,YOGURT GIBI MADDELER KESINLIKLE SURULMEMELIDIR.
YARALANMALARDA ILK YARDIM NASIL YAPILIR?
1.Kanama varsa kontrol edilir.
2.Yaranin kirlenmesi onlenir.
3.Varsa kopan parca korunur.(Islak bir gazli beze sarilip bir naylon torbaya konulur,bu torba da ici buz dolu baska bir torbaya konulur.)
Herhangi bir kaza yada yasami tehlikeye dusuren durumda,saglik gorevlilerinin yardimi saglanincaya kadar,hayatin kurtarilmasi ya da durumun daha kotuye gitmesini onlemek amaciyla,ilacsiz olarak yapilan uygulamalara ilkyardim denir.
ILK YARDIM UYGULAMASINDA KESINLIKLE ILAC KULLANILMAZ.
ILK YARDIMDA AMAC NEDIR?
1.Yasami koruma ve surdurulmesini saglama
2.Durumun kotulesmesini engelleme
3.Iyilesmesini kolaylastirma
ILKYARDIMCININ OZELLIKLERI VE SORUMLULUKLARI NEDIR?
1.Sakin ve telassiz olmali.
2.Hastayi sakinlestirmeli.
3.Cevreyi degerlendirip suren bir tehlike olup olmadigini belirlemeli.
4.Kendi can guvenligini tehlikeye atmamali.
5.Cevredeki kisileri,saglik kuruluslari,itfaiye ve guvenlige haber vermeleri icin organize etmeli.
6.Hastanin durumunu degerlendirerek uygun ilk yardima baslamali.
7.Hastanin saglik kurulusuna bir an once ulasmasini saglamali.
ILK YARDIMIN ABC'SI NEDIR?
A.Soluk yolunun acilmasi.
B.Solunumun duzeltilmesi.
C.Dolasimin etkinligini saglama.
SOLUK YOLU NASIL ACILIR?
1.Agizda toz toprak,kirik takma dis ve yabanci cisimler varsa cikarilir.
2.Bilinci kapali kisilerde dil arkaya dusup havayolunu tikayabilir.Bu durumda bas geriye itilip cene yukari kaldirilarak soluk yolu acilir.
SOLUNUM YOLU NASIL DUZELTILIR?(YAPAY SOLUNUM)
Solunumu duran kisiye derhal yapay solunum uygulanmalidir.
1.Hasta sert bir zemine yatirilir.
2.Agiz ici temizlenerek varsa yabanci cisimler cikarilir.
3.Cenesi yukari kaldirilarak bas hafifce arkaya itilir.
4.Agizdan agiza solunum yapilacaksa burun kapatilir.Burundan solunum yapilacaksa agiz kapatilir.
5.Derin bir soluk alinip,solunum yaptirilacak kisinin agzina (yada burnuna) agiz yerlestirlir.
6.Hastanin gogsunun kabarmasina yetecek siddette soluk verilir.
DOLASIMIN ETKINLIGI NASIL SAGLANIR?(KALP MESAJI)
1.Kalp durmussa hemen kalp mesajina baslanir.
2.Hasta sert bir zemine yatirilir ve bir yanina diz cokulur.
YARA ICINDEKI YABANCI CISIM,KEMIK,PARCASI VS. CIKARILMAMALIDIR.
3.Gogus kemiginin(iman tahtasi)ucte bir alt ucuna bir elin ayasi sikica yerlestirilir,diger elin ayasi bunun ustune konur.Parmaklar hastaya temas etmemelidir.
4. Kollar dik tutularak (Bilek ve dirsekler bukulmeden)sabit ve ritmik bir sekilde goguse 4-5 cm bastirilir.
5. Arada nabiz kontrol edilerek dakikada 60 kez olmak uzere dolasim baslayincaya kadar devam edilir.
BAYILMALARDA UYGULANACAK ILKYARDIM KURALLARI
1.Elbiseleri boyundan,gogusten ve karindan gevsetilir.
2.Hastanin beynine kan gitmesini saglamak icin duz bir yerde sirtustu yatirilarak,ayaklari yukari kaldirilir ve sonrada sok pozisyonunda bekletilir. Kesinlikle basinin altina yastik konmaz.
3.Hastaya uyarici kokular koklatilir. (Amonyak vb.)
4.Hastanin zorlanmaksizin kendine gelmesi beklenir.
5.Kendine geldiginde su, cay gibi icecekler azar azar verilmelidir.
GOGUS YARALANMALARINDA ILKYARDIM
1.Yarali,yari oturur duruma getirilir
2.Havanin akcigerler dolmasina engel olmak icin acik olan yara yerine temiz bir bez kapatip basinc yapmadan sarilir
3.Kazazedenin isi kaybi onlenir.
KARIN YARALANMALARINDA ILKYARDIM
1.Hastaya agizdan yiyecek icecek verilmez.
2.Yarali basi hafif yuksek, dizlernin altina rulo edilmis bir battaniye konularak sirt ustu yatirilir
3.Herhangi bir organ disari cikmis ise asla el surulmez.Genisbir gaz bezi varsa serum fizyolojik ile islatilarak basinc yapmadan organlarin uzerine ortulur.
4.Yarali zaman gecirmeden sevkedilir..
EGZOS ZEHIRMELERINDE ILKYARDIM
1.Hasta derhal temiz havaya cikarilir.
2.Suuru tam kapali olmayanlar temiz havada derin solunum yaptirilir.
3.Suuru kapali veya solunum yapmakta gucluk ceken hastalara suni solunum tatbik edilir.
4.Beden isisinin dusmesini engellemek icin ustu ortulur.
5.Hasta en seri sekilde saglik merkezine gonderilir.
SINDIRIM YOLU ILE OLAN ZEHIRMELERINDE ILKYARDIM
1.Zehrin sulanmasi ve emilimin yavaslamasi icin hastalara;sut,yumurta aki,nisasta solisyonlu su icirilir
2.Kusmasina yardim edilir.
3.Asitle olan zehirlenmelerde,hasta hicbir zaman kusmaya zorlanmaz.Su ve sut yumurta aki karistirilarak icirilir.
4.Alkali ile olan zehirlenmelerde:1/4 oraninda sirke ile hazirlanmis 500ml. su veya limon suyu icirilir.
KANAMALARDA ILK YARDIM NASIL YAPILIR?
1.Kanayan uzuv(kol,bacak vs.)yukseltilir.
2.Yara uzerine temiz gazlibez,mendil veya camasir parcasi konur ve sikica bastirilir.
3.Kanama durmazsa kanayan yerin 5 cm yukari kismina bandaj uygulanir.
BURUN KANAMASINDA ILK YARDIM NASIL YAPILIR?
1.Burnu kanayan kisinin basi hafifce one egilir.
2.Hasta burun uzerine basinc yapar
3.Bu sirada agizdan soluk alip verir ve asla sumkurmez.
BURUN KANAMASINDA HASTANIN BASI GERIYE DOGRU KALDIRILMAZ.
ELEKTIRIK CARPMALARINDA ILK YARDIM NASIL YAPILIR?
1.Once ilk yardimci kendi guvenligini saglar.
2.Elektrik akiminin yarali ile temasi kesilir.Bu yapilmadan once yaraliya dokunulmaz
3.Kuru tahta parcasi ve lastik gibi elektrik gecirmeyen maddelerle hasta cekilerek veya kablo itilerek akimdan kurtarilir.
4.Solunum durmussa yapay solunuma,kalp durmussa kalp mesajina baslanir.
5.Yanik varsa soguk su ile yikanir.
KIRIKLARDA ILK YARDIM NASIL YAPILIR?
1.Hasta sarsilmaz ve hareket ettirilmez.
2. Kanama varsa durdurulur.
3. Hasta tasinmadan once kirik bolgesi hareketsiz hale getirilir.(Bunun icin tahta gibi sert cisimler kullanilabilir.)
4.Acik kirik varsa(kirik uclari goruluyorsa)kirik kemik parcalarina kesinlikle dokunulmaz ve bunlar yerlestirilmeye calisilmaz.Yara uzerine temiz bir gazlibez kapatilir.
YANIKLARDA ILK YARDIM NASIL YAPILIR?
1.Soguk musluk suyu ile agri azaltilir.
2.Hastanin takilari cikartilir.(Daha sonra olusabilecek sisler nedeniyle cikarmak zorlasabilir.)
3.Olusan kabarciklar patlatilmaz.
4.Yanan kisimlarin uzeri temiz gazlibezle kapatilir hicbir sey surulmez.
5.Hastanin bilinci yerinde ise bol su icirilir.
YANIK YUZEYINE DIS MACUNU,SALCA,YOGURT GIBI MADDELER KESINLIKLE SURULMEMELIDIR.
YARALANMALARDA ILK YARDIM NASIL YAPILIR?
1.Kanama varsa kontrol edilir.
2.Yaranin kirlenmesi onlenir.
3.Varsa kopan parca korunur.(Islak bir gazli beze sarilip bir naylon torbaya konulur,bu torba da ici buz dolu baska bir torbaya konulur.)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder