9 Nisan 2007 Pazartesi

10 SORUDA SOGUK ALGINLIGI

. Nedir?
Soguk Alginligi; cesitli viruslerin yol actigi, ust solunum yollarinda bazi belirtilere yol acan ‘hafif’ seyirli bir hastaliktir.

2. En cok kimlerde gorulur?
Yetiskinlerde ve cocuklarda en sik gorulen hastaliktir.

3. Tedavide antibiyotik kullanilir mi?
Soguk alginligi tedavisinde antibiyotiklerin yeri olmamasina ragmen bu konuda siklikla yanlis yapilir.

4. Yaygin bir infeksiyon olarak nitelendirilebilir mi?
Soguk alginligi o kadar yaygin bir infeksiyondur ki, cok az insan bir yili yakinmasiz gecirebilir. Gelisen ulasim olanaklari sayesinde etken virusler dunyanin her yerinde ve ikliminde infeksiyonun ortaya cikmasina yol acabilir.

5. Neden havalarin sogumasi midir?

Sogugun direkt olarak hastaliga yol actigi soylenemez. Soguk alginligi genellikle okullarin acilmasi ile es zamanli olarak sonbahar mevsiminde gorulmeye baslar.

6. Hangi mevsimde daha sik gorulur?
Soguk alginligi en sik kis mevsiminde gorulur. Bunun baslica nedenleri arasinda kotu havalandirilan ortamlarda daha cok zaman gecirilmesi, gunes isinlarinin daha az olusu, daha cok toplu halde yasanmasi, bu mevsimde stresin daha fazla olmasi ve burundaki koruyucu mukozanin sogumasi ile viruslerin hizla cogalmasi sayilabilir.

7. Yakalanma riskini arttiran faktorler nelerdir?
Riski arttiran bazi ozel faktorler soz konusudur: Uzun mesafeli ucak yolculuklari; 200 - 400 kisinin ayni hava kaynagi ile birbirlerine infeksiyon bulastirmalarini kolaylastirir. Yabanci bolgelere yapilan seyahatler de o bolgedeki viruslerin alinmasina sebep olabilir. Klimalar da onemli risk faktorleri arasindadir; havadaki nemi aldiklari icin burundaki koruyucu mukoza ortamini kuruturlar ve infeksiyona yatkin hale getirirler.

8. Stres bir risk faktoru mudur?
Stres, tek basina immun (bagisiklik) sistemini baskilayarak infeksiyon etkenlerinin uremesini kolaylastiran bir diger onemli risk faktorudur.

9. Soguk alginligi virusleri nasil bulasir?
Etken viruslerin bulasmasi; hastalarin mikrop iceren burun veya agiz salgilariyla bulasmis elleri ve esyalariyla olabilecegi gibi, havadaki kucuk veya buyuk parcaciklar icindeki viruslerin solunmasi ile de olabilir.

10. Olumcul olabilir mi?
Bebekler, cok yaslilar ve bagisiklik sistemi problemli olan kisilerde hastalik cok ciddi, hatta olumcul olabilir.

KLINIK BELIRTI VE BULGULAR NELERDIR?
Hastaligin bunyeye yerlesme suresi 24 - 72 saat arasinda degisir. Ilk belirti kuru kasintili bogaz agrisidir. Ates normaldir veya hafif yukselebilir. Bebek ve kucuk cocuklarda ates daha yuksektir. En sik gorulen belirtiler, burun akintisi, burun tikanikligi, hapsirma, bogazda yanma ve oksuruktur. Koku ve tat duygusunun azalmasi, kulaklarda basinc hissi ve ses kalitesindeki degisiklikler gibi durumlara da sikca rastlanir. Belirtiler ortalama 7 gun surer. Vakalarin dortte birinde bu surec 2 haftaya kadar uzayabilir.

SOGUK ALGINLIGINDAN KORUNMA YONTEMLERI
Kapali ve kalabalik yerlerde hastalik hizla yayilir. Dolayisiyla acik havada ve havalandirmasi iyi olan yerlerde bulunmak infeksiyon riskini azaltir.
Virusler, mikrobun bulastigi yerlerde (kapi tokmagi, telefon gibi) canli kalabildikleri icin, bu yuzeylere temastan sonra virusleri rahatlikla burnumuza veya gozlerimize transfer edebiliriz. Bunu engellemek icin ellerimizi sik sik sabunlu su ile yikamaliyiz.

SOGUK ALGINLIGINDA NASIL BIR TEDAVI UYGULANIR?
Soguk alginligi tedavisinde antibiyotiklerin yeri yoktur. Tedavi belirtilere gore yapilmalidir. Burun tikanikligini giderici spreyler veya burun damlalari, oksuruk giderici ilaclar, bas agrisini azaltmak icin ilaclar kullanilabilir. Ayrica istirahat edilmesi ve stresten uzak durulmasi da vucut direncinin yeniden kazanilmasina yardim eder.
Bu tedavilere ek olarak, ABD’de hastalarin ucte biri, Avrupa’da % 40 - 70’i alternatif tedavi kullanmaktadir. Alternatif tedavi olarak siklikla esansiyel yaglardan olusan mentol, icinde bir sulfur bilesigi olan ‘Ajoenc’in etkisinden yararlanmak icin sarimsak, cinko ve yuksek dozlarda (gunde 1 - 2 gram) C Vitamini alinarak antioksidan etkilerden yarar saglayabilmektedir.

10 SORUDA GRIP
1. Nedir?
Grip; ates, oksuruk, bas agrisi, halsizlik ve kas agrilari ile seyreden akut bir virus hastaligidir.

2. Soguk alginligindan ve diger solunum sistemi hastaliklarindan farki var midir?
Kesinlikle farklidir. Grip; ulkeler ve kitalar arasi yayginlasma ozelligine sahip olan bir hastalik olarak ciddi akciger hastaliklarina yol acabilmesinden dolayi soguk alginligindan ve diger solunum sistemi hastaliklarindan farklidir.

3. Soguk alginligi ile benzer ozellikleri var midir?
Grip ve soguk alginligi bulasma sekilleri ve belirtiler yonunden benzerlik gosterirler. Ancak gripte bas agrisi, kas agrilari ve ates daha on plandadir.

4. Medikal tedavide ne tur ilaclar kullanilir?
Grip tedavisinde bazi antiviral ilaclar kullanilabilir.

5. Gripten korunma yontemi nedir?
Gunumuzde grip (influenza) asilari gripten korunmanin en guvenli yoludur. Bu asilar ulkemizde de basari ile uygulanmaktadir.

6. Asi ne zaman ve nasil uygulanmalidir?
Influenza asilari Eylul - Aralik aylari arasinda tek doz olarak ust kolun dis yuzeyine uygulanir.

7. Bebekler ve kucuk cocuklar icin de asi uygulama sekli ve doz ayni midir?
Bebekler ve kucuk cocuklarda uylugun on yuzunden kas icine yapilabilir. Daha once asilanmis 9 yas alti cocuklara birer ay ara ile 2 doz onerilmektedir.

8. Gebelikte asi yapilmasi dogru mudur?

Kesinlikle dogrudur. Gebeler de asilanmasi gereken grup icinde yer almaktadir.

9. Grip oldugunda hastalik riskinin arttigi gruplara da asi uygulanabilir mi?
Elbette. Astim, kronik akciger veya kalp hastaligi, seker hastaligi, bobrek yetmezligi, kan hastaligi gibi bir hastaligi olanlar bu gruba dahildir. Bu kisiler de kesinlikle asilanmalidir.

10. Grip asisi olmasi gereken grup icinde baska kimler vardir?
Saglik Personeli (doktor, hemsire ve diger personel),
Huzurevi ve kronik bakim unitelerinde calisanlar,
Ev hemsireleri,
65 yas ve uzerindekiler,
Dis ulkelere seyahat edecek olanlar,
Onemli etkinliklerin kesintiye ugramasini en aza indirmek icin onemli toplum hizmeti verenler.

Hiç yorum yok: