12 Nisan 2007 Perşembe

MIgren Hakkinda HerSey

Migren nedir, nasil basa cikilir?
B]- Bulanti, kusma, isiga ve sese asiri duyarlilik gibi belirtileri olan bu hastalik, migrenli kisi ve ailesi icin genellikle cok sikinti verir. Migren, ataklar sirasinda kisinin tum faaliyetlerini tamamen durdurabilecegi gibi, ataklar arasindaki donemde de yasam kalitesini azaltabilir.

Kisilerin yasamlarindaki olumsuz etkilerine ragmen, migreni olanlarin cogu tam tedavi edilmezler. Bu, bazen, migreni olanlarin tedavi edilme sanslarinin olmadigina inanmalarindan ve bu konuda doktora gitmemelerinden kaynaklanir. Ancak daha yeni ve daha etkili tedavilerin bulunmasiyla, migreni olan pek cok kisi icin yeni umutlar dogmustur.
Migren ataginin sebebi tam olarak bilinmemekle birlikte, migreni olan cogu kisi, belli faktorlerin migren ataklarini “tetikledigine” inanir. Bu tetikleyiciler arasinda stres veya stres sonrasi gevseme, cok fazla veya cok az uyku, kuvvetli isik, hava degisiklikleri ve cikolata, peynir, kirmizi sarap, kahve ve cay gibi yiyecekler yer alir. Cogu kadinda hormonal degisiklikler veya adet donemi de migreni tetikleyebilir, ancak ataklar baska zamanlarda da olabilir.

MIGREN ATAGI SIRASINDA NELER OLUR?
Migren atagi dort doneme ayrilabilir, ancak migreni olan insanlarin cogu bu dort donemin hepsini birden yasamaz. Bu donemler sirasiyla:

1. Uyari Donemi
Migrenin ilk donemi genellikle birkac saat surer fakat birkac gun de surebilir. Yorgunluk, esneme, ruh hali degisiklikleri, bazi yiyecekler icin aclik ve isik-ses-kokulara karsi artmis duyarlilik gibi uyarici belirtilerdir. Yaklasik olarak migreni olan her 10 kisiden 6’si uyari donemini yasar.

2. Aura
Auralar beynin icinden kaynaklanan, basagrisi atagindan genellikle 20 dakika ile 1 saat oncesinde olusan belirtilerdir. Migreni olan her 10 kisiden ortalama 2’si aura belirtilerini yasar. Bunlar genellikle gorme ile ilgili, cakan isiklar, zig-zag cizgiler veya gormenin grilesmesi gibi problemlerdir. Ayni zamanda isitme veya konusma problemleri, zihin bulanikligi ve vucudun bazi bolumlerinde veya yuzde karincalanma hissi olabilir. Aura, basagrisi baslamadan once kaybolabilir veya basagrisi donemine dek uzayabilir.

3. Basagrisi Donemi
Cogu insan icin migren ataginin en kotu donemi basagrisidir. Genellikle zonklayici, agrili ve siklikla da basin bir tarafindadir.
Agri her atakta basin bir tarafindan diger tarafina gecebilir veya basin her iki tarfinda olabilir. Agri genellikle yurume veya merdiven cikma gibi fiziksel aktivitelerle siddetlenir.
Ancak migren ’yalnizca bir basagrisi’ degildir. Insanlarin cogu ayni zamanda bulanti hisseder, bazisi da kusar. Migrendeki basagrisina eslik eden ve sik gorulen diger belirtiler arasinda, isiga, sese ve kokulara asiri duyarlilik da yer alir. Migrenli insanlarin cogu ataklari sirasinda karanlik ve sessiz bir oda ararlar. Eger hic tedavi edilmezse, migren tipik olarak 4 saat ile 3 gun arasinda surer, ancak sure ortalama 1 gundur.

4. Agrinin Gecme Donemi
Basagrisi durduktan ya da gectikten sonra, migrenli insanlarda yeniden normal hissedene dek uzun sure baska belirtiler gorulur. Migren ataklari genellikle ayda 1 veya 2 kez olur ancak daha sik olabilir. Ataklarin siddeti degisiktir ve olacagi onceden kestirilemeyebilir. Yukaridaki 4 donemde de her atakta genellikle gorulmez. Siddeti de degisiktir, kisinin aktivitelerini engellemeyecek orta siddette bir basagrisindan, uzun isgoremezlik yaratan siddetli basagrisina dek degisebilir. Siklikla, migreni olan kisi icin iki atak birbirinin aynisi degildir.
Migren, stres yaratici bir durum olmakla birlikte, migren ataginin sonunda gececegini ve daha ciddi bir sey olmayacagini anlamak onemlidir. Migreni olan bazi insanlar, bu belirtilere yol acan daha ciddi bir sey olabileceginden endiselenirler, ancak bu cok nadirdir.

Migren tedavisinde pek cok yol vardir. Bunlar ilac almaktan, yasam bicimi degisikliklerine kadar farklilik gosterir. Migrenin ilac tedavisinde iki yol izlenir:
1. Akut tedavi (atak tedavisi)
Atak tedavisi icin basit agri kesiciler kullanilabilir, ya da migren ataklarina ozel ilaclar alinabilir.
2. Onleme tedavisi
Ozellikle ataklar cok siksa ve yasam kalitesini cok bozuyorsa onleme tedavisi uygulanir. Bu tedavide migren atagi olsun olmasin, her gun ilac alinir. Onleme tedavisi ataklarin sikligini ve siddetini azaltmaya yoneliktir.

YASAM BICIMI DEGISIKLIKLERI
Migren ataklarini onlemek icin yasam biciminizdeki bazi degisikliklerin faydasi olur.
Tetikleyicilerden uzak durun!
Basagrisini tetikleyen faktorler kisiden kisiye degisiklik gosterir. Migren ataklarini onlemek icin alinacak onlemlerden ilki, parlak isik, ruzgar, keskin kokular gibi tetikleyicilerden uzak durmaktir.
Duzenli egzersiz yapin!
Vucudu asiri zorlamayan, yuruyus, yuzme, bisiklet gibi egzersizler kaslarinizdaki gerginligi azaltir, dolasiminizi artirir. Boylece migren ataklarinizin sikligi ve siddeti onemli olcude azalir.
Aliskanliklarinizi surdurun!
Duzenli uyuyun,
Duzenli yemek yiyin,
Hafta ici aliskanliklarinizi hafta sonunda da surdurun.

Hiç yorum yok: