Her unutkanlik Bunama midir?????

Demans (bunama), cok defa ileri yaslarda ortaya cikan, yavas ilerleyici bir hafiza-zeka kusuru, kendine ve cevreye ilgisizlik, duyularda azalma, dusunme ve ortama uymada aksakliklardan olusan klinik tablodur. Demans cogunlukla yavas gelisir ve yavas ilerler. Sinsi klinik, hastaligin cevresi tarafindan fark edilmesini geciktirir. En onemli belirtisi yakin gecmisle ilgili hafiza aksamasidir. Buna karsin yillar oncesinin olaylarini en ufak ayrintilarina kadar anlatabilirler bu da hastanin yakinlarini yaniltir. Zamanla kisisel esyalarin yerini bulamama, odasinin ve banyosunun yerini sasirma cevredekilerini taniyamama, ustune gidildiginde masal uydurma dikkati ceker. Hafiza kadar zekada da bozukluklar gorulur. Onemli ile onemsizi ayiramazlar, olaylardaki ortak noktayi bulup degerlendirme, yeni durumlara alisma ve uyma, imkansiz hale gelir. Anlama zorlasir, dusuncelerin ifadesi basitlesir. Hafiza ve zekadaki bu aksamalar hastaligin baslangic doneminde, kisinin kendine ve yakinlarina karsi bazi aleyhte girisimlerde bulunmasina sebep olabilir. Demans noropsikiyatrik hastaliklar icinde adli tip yonu en fazla olandir. Cok kisa ve basit olarak demans cesitlerine bir goz atarsak: 1) Sinir sistemini olusturan hucrelerdeki hasardan kaynaklanan demanslar. Ornek: Alzheimer hastaligi 2) Beyindeki dolasim eksikliginden kaynaklanan demanslar. Ornek: Beyin kanamsindan sonra olusan demaslar, damar tikanmasina bagli gelisen demanslar. 3) Beynin ve omirlik kanali icinde dolasan sividaki fazlaliga ve dolasimdaki bozukluga bagli olarak gelisen demans. Ornek: Hidrosefali. 4)Tumorlere bagli olarak gelisen demanslar 5) Vitamin eksikligine bagli olarak gelisen demanslar. Ornek: B12 vitamini eksikligi, Tiamin eksikligi vs. 6) Toksik ve ����bolik nedenlere bagli olarakgelisen demanslar. Demans teshisinin klinik olarak konuldugu hastalarin yaklasik % 45�inde belirli bir sebep saptanmamaktadir.Bunlarda yardimci laboratuar yontemleriyle sadece beyinde kuculme gosterilir. Tedavi edilebilir bir sebebe bagli olan demans hastalarinin disinda kalan grup % 75 gibi oldukca yuksek orandadir.Bu grubunda buyuk cogunlugu Alzheimer hastaligi olusturur. Alzheimer hastaligi En sik rastlanilan demans cesididir. En cok goruldugu donem 50-60 yas arasidir. Hastaligin baslangicini belirlemek guctur. Sinsi baslar ve yavas yavas ilerler. Hafiza kaybi yeni ogretilen ����ryaller icin daha belirlidir. Tabloya genellikle bir depresyon hali hakimdir. Semptomlar giderek ilerler. Yardimci laboratuar yontemiyle herhangi bir bulguya rastlanmaz. Belirtilere idrar kacirma, kisisel temizlige dikkatsizlik gibi belirtiler eklenir. Hastalik ilerler. Beynin damar hastaliklarinda gorulen demans genellikle Hipertansiyon ve damar tikanmalarina bagli olarak gelisir. Bu grubun icinde degerlendirilen multi-infarkt demansta erken devrede iki tarafli norolojik belirtiler ortaya cikar. Tomografide bilhassa temporal bolgede yerlesmis degisik buyuklukte cok sayida infarktlar dikkati ceker. Diger demanslara deginip fazla ayrintiya girmeyecegim. Demansin bircok belirtisi ve bulgusu vardir. Dolayisiyla semptomlarin ve hastaligin tedavisi uzman bir hekim tarafindan titizlikle yapilmasi gerekmektedir. Bu tedavide demansta gorulen, depresyon, uyku bozuklugu, dolasim bozuklugu, hezeyan, hayal gorme vs gibi semptomlar teker teker tedavi edilmelidir. Son yillarda demans ozellikle Alzheimer hastaliginin sebep oldugu hasar hemen hemen anlasilmis ve bu konu ile ilgili yogun calismalar yapilmaktadir. Buna yonelik bir cok ilac piyasaya cikmis olup olumlu sonuclar alinmaktadir. Demans tedavisinde en onemli ozelliklerden bir tanesi de ailenin hastanin durumu ile ilgili bilgilendirilmesidir. Kisaca demans tedavisinde hastaliga neden olan etkenlerin yaninda aciga cikan semptomlarinda ayri ayri tedavisi yapilmali ve titizlikle takip edilmelidir.