Zona Hastaligina Dikkat!.....

Anesteziyoloji ve Reanimasyon uzmani Dr. Halil Algan ve Dr. M. Anil Suzer, su cicegi gecirmis hastalarda virusun, sinir koklerinde gizlenip vucut direnci dustugunde tekrar aktif hale gelmesiyle ortaya cikan Zona hastaligini anlatti

Zona Hastaligi nedir, kimlerde gorulur?
Dr. H. Anil Suzer: Zona su cicegi gecirmis hastalarda gorulen bir hastaliktir. Su cicegi virusu, sinir koklerinde gizlenir ve vucut direnci dustugunde tekrar aktif hale gelir. Sinirin yayildigi bolgede agri dokuntu, kizariklikla ortaya cikar. Ileri yaslarda Zona'dan sonra kalici agri olusma riski artar. 50 yasindaysa % 50, 60 yasindaysa % 60 oraninda yasla beraber artan oranda Zona gectikten sonrada agrilarin devam etme orani bulunuyor.

ABD'de yapilan arastirmalara gore Zona agrilari nedeniyle intihar eden bircok kisi vardir. Zona'ya ilk bir ay icinde mudahale edilmezse agrilar kalici olur ve yasam kalitesini olumsuz etkiler. Kivrandirici, yanici, batici, kivrandirici bir agridir. Hastalarin bazen kiyafet agriyi arttirdigi icin evde ciplak gezer, bolgeye buz koyarlar, sik dus alirlar.

Zona Hastaligini nasil tedavi ediyorsunuz?
Dr. H. Anil Suzer: Erken donemde Zona basladigi zaman Sempatik Sinir Sistemi Blokaji enjeksiyonu yapiyoruz. Zona sinir koku uzerinden yayilir yani virus sinirin gittigi yere kadar yayilir. Sinir nereye gidiyorsa o bolgede gorulur. Ilk once cizgi seklinde ya da bolgesel bir kizariklik ve dokuntu ile ortaya cikar. Hastaligi teshis etmek cok kolaydir. Hastalar ilk once Cildiye ve Dahiliye uzmanlarina gorunuyorlar. Bu alandaki uzmanlar elbetteki teshis ve tedavi de hastalara yardimci olabilirler ancak ellerindeki imkanlar cok sinirli. Cunku Zona sinirlerine yapilan enjeksiyonlar agri uzmanlari tarafindan ozel cihazlarla Sempatik Sinir Sistemi Blokaji adi altinda yapilabilir.



Zona hastaligi tedavi edilmediginde hastanin yasamini nasil etkiler?
Dr. Halil Algan: Zona Hastaligina yakalanan bir hastanin genellikle gitmedigi hasta ve merkez kalmaz ve care bulamaz. Gunluk yasantisi tamamen alt ust olur. Hem sosyo ekonomik hem ailesel sorunlar cikartir. Bizim fabrikasini kapatan, isinden istifa eden ya da emekli olan bir cok hastamiz var. Zona ABD'de hastalarin % 13'unun intihar etmesine neden olur.

Hastalik ne kadar sure icinde tedavi edilmelidir?
Dr. Halil Algan: Zona'nin aktif oldugu ilk bir ay icerinde tedavisi cok kolay. Tek bir igne ile % 95 iyilesme saglaniyor. Bazen ilk 6 hafta icinde de tedavi edilebilir ancak bu surec gectikten sonra hastanin yasami zorlasir. Bazen bize gelen hastalar dokuntu gectikten sonra bize gelir ama uzerinden zaman gectigi icin hastalar icin yapabileceklerimiz sinirlidir.



En sik hangi bolgelerde ortaya cikar?
Dr. Halil Algan: En sik sirt omurlarindan cikan sinirlerde ortaya cikar ve arkadan gogus bolgesine dogru dokuntulu bir kizarik cizgi olusturur. Bazen yuzde goz ve kas uzerinde kizariklik ve dokuntu ortaya cikar ve cok felaket gorulebilir.

Zona cok agrilidir, bu yuzden hastalar doktora giderler. Doktor hastanin hemen teshisi koyup onu dogru yere yonlendirilse hasta bu sorundan hemen kurtulur. Ilk bir ay onemlidir.

Bu tur hastaliklarin zamaninda teshis ve tedavi edilemem nedeni nedir?
Dr. Unal Tutak: Ulkemizde Tip ogrencilerine hastaliklarin temeli olan agri disinda her turlu bilgi ogretiliyor. En agir hastaliklar hakkinda bilgi sahibi olan Tip ogrencileri agrilar hakkinda 3 haftalik bilgi ile mezun oluyor. Ornegin, Tip ogrencisi tum kalp ameliyatlari hakkinda her turlu bilgiyi biliyor, mudahaleler hakkinda her ayrintiyi biliyor ancak bunu hayati boyunca uygulamiyor. Bize kalp hakkinda her seyi ogrettiler, alanim olmadigi icin hic uygulamadim. Ders programlarinin yeniden gozden gecirilmesi gerekiyor.

Dr. Halil Algan: Anestezi uzmanlari, enjeksiyonlari ve agri tedavisi hakkinda bilgi sahibidirler. Anestezi uzmanlarinin agri uzmanligina yoneltilmesi gerekir. Ulkemizde anestezi uzmani acigi oldugu icin hakli olarak, uzmanlar ameliyathanelere yonlendiriliyorlar. Bu acigin kapatilarak, agri uzmanlari sayisinin artmasi gerekiyor.