UtangaClik

Mahcup bir insan misiniz? Bir toplulukta, insanlarin ilgisi sizin uzerinize cevrildiginde kalbiniz hizli hizli carpmaya basliyor ya da solugunuz daraliyor mu? Yeni girdiginiz bir is ortaminda, ayaga kalkip kendinizi tanitmaniz istendiginde, yuzunuz kizariyor, sesiniz titriyor mu? Bu ozelliklerinizi bildiginiz icin, kalabalik onunde konusmanizi gerektirecek durumlardan uzak duruyor, ancak tum cabaniza ragmen bos bulunup yakalandiginizda, bir iki laf edip siranizi savincaya kadar kan ter icinde kaliyor musunuz?
Eger boyleyse, sizde 'asiri utangaclik hastaligi' var demektir. Toplumdaki her on kisiden birinin kapisini calan bu hastaliga yakalanmissaniz, buyuk bir olasilikla, kendinizi asiri utangaclik krizlerinden koruyacak bazi onlemler de gelistirmissinizdir. Henuz bir cozum yolu bulamadiysaniz, baskalarinin neler yaptigina, birlikte bir goz atabiliriz.
Asiri utangaclikla basetme yollari:
En sik basvurulan yollardan birisi alkol kullanimi. Bir cok kisi, utangacligini alkolle eritmeye calisiyor. Yapilan arastirmalar, asiri utangac kisilerde, boyle olmayanlara gore en az iki kat daha yuksek bir oranda alkolizme ve alkol kullaniminin yol actigi diger sorunlara rastlandigini gosteriyor.
Sik basvurulan bir diger cozum yolu, topluluk karsisinda duyulan sikintiyi azaltacak uyusturucu maddelerin kullanilmasi. Bu kisilerin yaklasik yuzde onbesi yasamlarinda en az bir kez bir uyusturucu maddeye bagimli duruma geliyorlar.
Ucuncu bir yontem, utangaclik krizine yol acabilecek toplumsal etkinlikleri tumuyle dislayan bir yasam tarzi gelistirmek. Is ve okul ortaminda on plana cikmayi ve kendini gostermeyi gerektiren durumlardan uzak durmak, basit ve goze batmayacak islere yonelmek bu yasam tarzinin temel taktikleri arasinda sayilabilir Boylece, asiri utangacliginiz surse de, bu sorunla yuzlesmekten kurtulmus oluyorsunuz.
Ancak, her uc yontem de kucumsenmeyecek bireysel kayiplara yol aciyor. Alkolizmin ve madde bagimliliginin neden oldugu sorunlar herkes tarafindan biliniyor. Cok sayida toplumsal etkinlikten uzak durmaya dayali bir yasam tarzinin sonucuysa, dusuk toplumsal ve mesleki basari ve yalnizlik. Asiri utangac kisiler, icinde bulunduklari toplumun ortalamasina gore, daha dusuk bir egitim goruyor, daha az para kazaniyor ve karsi cinse uzak durmalarina bagli olarak, es bulmakta daha fazla gucluk cekiyorlar. Bu kisilerin yuzde otuza yakin bir bolumu hic evlenmiyor ve tek basina yasiyor.
Asiri utangacligin tedavisi:

Eger sorun yalnizca topluluk onunde konusmakla sinirliysa, genellikle, kisiyi uc dort saatligine asiri utangacligin bedensel belirtilerinden kurtaran ilaclar kullaniliyor. Beta bloker adi verilen bu ilaclar, yasanan icsel karmasayi kalp carpintisi, soluk soluga kalma, ses titremesi ve yuz kizarmasi gibi yollarla disa vuran sinirsel ileti sistemini bloke ediyor. Beta blokerlerin sahne sanatcilari arasinda yaygin bir kullanimi oldugu biliniyor.
Daha uzun sureli bir rahatlama icinse, beyindeki sinirsel iletimi saglayan maddeler uzerinde etkili bazi ilaclar kullaniliyor. Yapilan calismalar, soz konusu ilaclarin, asiri utangaclik hastaligi olan kisilerin yuzde yetmisinde onemli bir duzelme saglayabildigini gosteriyor. Ilacin yanisira bazi psikoterapi teknikleri de uygulandiginda, bu oran daha da yukseliyor.