-ORGAN BAGISI-

ORGAN NAKLI NEDIR ?
Gorev yapmayacak kadar hasta ve hatta bedene zararli hale gelen bir organin, bir yenisi ve saglami ile degistirilebilmesi islemine” Organ Nakli” veya Organ Transplantasyonu “denilir.

ORGAN NAKLININ SU ANKI DURUMU NEDIR ?
Gunumuzde goz, bobrek, karaciger, kalp, pankreas, kemik iligi, kalp- akciger, kemik ve ince barsak en cok nakledilen organlardir. Bu nakillerde organlar hemen hemen daima olulerden yada 1. derecedeki akrabalardan saglanmaktadir. Ornegin kalp hastaligindan olmus bir kisinin saglam kornea ve bobrekleri alinip, gormeyen insanlara yada bobrek hastalarina nakledilmektedir.

KRONIK BOBREK YETMEZLIGI HASTALIGI (UREMI) NEDIR ?
Vucudumuzda cok onemli gorevler yapan bobreklerimiz tas, seker hastaligi, nefrit, yuksek tansiyon, mikroplar, yaralanmalar veya kullandigimiz ilaclar nedeniyle hastalanabilir. Bu hastaliklarin bazilari tedavi edilirken, tedavi ile duzelmez gittikce ilerleyerek kisiyi olume goturur. Tedavi edilmeyen ilerlemis bu tur bobrek hastaliklarina uremi (kanda ure miktarinin yukselmesi) son donem bobrek yetersizligi veya kronik bobrek yetersizligi gibi adlar verilmektedir.

KRONIK BOBREK HASTASININ NE GIBI SIKAYETLERI OLUR?
Bu hastalarda bulanti, kusma, istahsizlik, halsizlik, gucsuzluk, burun kanamasi, kasinti, nefes darligi, oksuruk, vucudunda sislik, uykusuzluk, kramp, huzursuzluk gibi sikayetler vardir. Bazilari birden nefes darligi veya koma hali ile hastaneye kaldirilir.

TURKIYE’DE KRONIK BOBREK HASTASI COK MUDUR ?
Turkiye’de her yil 3.000 kisinin kronik bobrek yetmezligine girdigi tahmin edilmektedir. Saglik Bakanligi’ndan alinan rakamlara gore 2001 Subat ayi itibariyle 19.609 diyaliz hastasi mevcut olup, bunlarin 18.063′une hemodiyaliz, 1546 ’sina Periton diyalizi uygulanmaktadir. Bu hastalarin ne yazik ki cogu genc olup, genellikle 20-40 yaslari arasindadir.

KRONIK BOBREK HASTALIGININ TEDAVISI VAR MIDIR ?
Her iki bobregi de calismayan bu hastalar icin, hasta bobrekler yerine suni bobrekler yapildi. Suni bobrek ” yada diger adiyla HEMODIYALIZ ” bir suzgectir. Idrari kana karismis bu hastalar haftada uc gun hastaneye giderler, kanlari damardan bir boru ile hastaya alinip bu suzgecten gecirildikten sonra yine bu boru ile hastaya verilir. Bu tedavi ile hastalar ayakta kalmaktadir. Ancak suni bobrek bizim bobregimizin yaptigi her seyi yapamaz. Bu yuzden de hastalar tamamiyla iyilesemezler. Bir diger tedavi bicim,i ise Periton Diyalizdir. Bu tedavi biciminde ise hastalar karin bosluguna takilacak bir kateter yardimiyla tedavilerini surdururler. Bu tedaviler pahali oldugundan genellikle sadece devlet yardimi gorenler tedavi olabilirler. Bu nedenle suni bobrek yerine gececek careler aranmis ve “bobrek nakli” ortaya cikmistir.

BOBREK NAKLI NEDIR ?
Bobrek nakli; kronik bobrek hastasina, ulkemizde genellikle oldugu gibi saglikli bir insandan veya oluden alinan bobregin vucuda takilmasi islemidir. Boylece hasta yeniden sosyal yasamina kavusmaktadir. Hemodiyaliz makinesi ile bagimli bir yasam surdurmek zorunda iken kontrollu ama diyalize bagli olmayan bir yasama gecebilmektedir.

BOBREK NAKLI ICIN ORGANLAR NASIL SAGLANIYOR ?
Cok sayida bobrek hastasina aile fertlerinden bobrek bulma guclugu yuzunden, trafik kazalarinda hayatini kaybedenlerde oldugu gibi olulerden bobrek alip hastalara takma careleri aranmis ve bunda basarili olunmustur. Yeni olmus kisilerden alinarak yapilan bobrek takma islemine kadavradan bobrek nakli denmektedir. Yasamini henuz kaybetmis kisiden alinan iki bobrek uygun doku grubunda bobrek bekleyen iki kisiye takilmakta, bir insanin olusu iki kisiye hayat vermektedir. Bu guzel olaya ragmen yinede bobrek hastalari icin yeterli olu bobregi bulunmamaktadir. Bunun nedeni yeni olmus kisinin basinda bulunan yakinlarini olulerinden bobrek alinmasina riza gostermeyisleridir.

ORGAN BAGISINA IHTIYAC VAR MIDIR ?
EVET. Bir cok hasta bagislanmis bir organ icin beklerken olmektedir. Bagislanmis bir organ, basarili bir nakilden sonra, gercek bir yasam armaganidir. ” SIZ, BIR YASAM ARMAGAN ETMEKTESINIZ”

TURKIYE’DE BOBREK NAKLI NE ZAMAN BASLADI ?
Turkiye’de ilk basarili bobrek nakli 1975 yilinda Hacettepe Hastanesinde Dr. Mehmet HABERAL ve ekibi tarafindan yapilmistir. Canlidan canliya yapilan bu ilk nakilden sonra 1979 yilinda “ORGAN VE DOKU ALINMASI, SAKLANMASI VE NAKLI HAKKINDA” 2238 sayili kanun cikarilmis ve bu yasa 1982 yilinda yeniden duzenlenerek oluden organ alinmasini yasal tedbirlerle ortaya koymustur.

ORGAN BAGISININ VE TRANSPLANTASYONUNUN
DINI INANCLAR YONUNDEN ACIKLAMASI NEDIR ?
Diyanet Isleri Baskanligi Din Isleri Yuksek Kurulu, organ bagisini insanin insana yapabilecegi en buyuk yardim olarak tanimlanmistir. 6.3.1980 tarih 396 sayili karari ile organ naklinin caiz oldugunu bildirmistir. Kur’an-i Kerim’de de (Maide Suresi, Ayet 32) ” KIM BIR KIMSEYE HAYAT VERIRSE, ONUN SANKI BUTUN INSANLARA HAYAT VERMISCESINE SEVAP KAZANACAGI ” beyan olunmustur.

ORGAN BAGISININ, ORGAN NAKLINDE
EKONOMIK ONEMI NEDIR ?
Organ nakli hemodiyaliz tedavisinden cok daha ucuz oldugu halde ulkemizde organ bagisi yaygin olmadigi takdirde, bu maliyet ile yapilabilecek nice saglik hizmeti ertelenebilir veya geri kalabilir. O halde organ nakli ve organ bagisi ulkemiz icin hem saglik yonunden, hem de ekonomik yonden onemli bir katkidir.

NASIL ORGAN BAGISLAYABILIRSINIZ ?
Tum ulkeler oluden bobrek temini sorununu, saglikli kisileri beklenmedik olumleri halinde butun organlarini bagisladigina dair bir belge doldurmalari suretiyle cozumlemislerdir. Bagis belgesi tasiyan bir kisi oldugunde artik ailesinden izin almaya gerek kalmamakta, bobrekleri alinarak hastalara takilmaktadir. Organ bagisinda bulunmak icin ” TIBBEN YASAMIM SONA ERDIKTEN SONRA DOKU VE ORGANLARIMIN DIGER HASTALARIN TEDAVISI ICIN KULLANILMASINA IZIN VERIYORUM.” diyen bir belgeyi iki tanik onunde imzalayip kimlik karti gibi tasimaniz yeterlidir.

ORGAN BAGISI ICIN YAS SINIRI VAR MIDIR ?
Gunumuzde yeni dogmustan 60 yasa kadar olan olulerden organ alinabildigi gibi, 18 veya ustunde bir yasta olup akli dengesi yerinde olan herkes ORGAN BAGIS KARTINI imzalayabilir, boylece organ basinda bulunabilir.

HERHANGI BIR YERE KAYDOLMAK GEREKIR MI ?
Hayir. Sadece organ bagis kartini sahitlerle doldurup imzalamaniz ve surekli uzerinizde tasimaniz yeterlidir.

SONRADAN FIKRINIZI DEGISTIREBILIR MISINIZ ?
Evet. Bagis kartinizi yirtip atmaniz yeterlidir. Bu konuda ozgursunuz.

ORGAN BAGISI ICIN PARA ODENMESI SOZKONUSU MUDUR ?
Hayir. Kisilerin bir bedel karsiligi organlarini vermeleri 2238 sayili yasaya gore yasaktir.

INSANLARA YASAMA SANSI TANIYAN ORGAN BAGISINA NASIL YARDIMCI OLABILIRSINIZ ?
Cevrenizdekilere Organ Bagisi Kampanyasini tanitin ve Bagis kartlarini verin. Organ Bagisinin oneminin anlatilmasina ve yayginlastirilmasina yardimci olun. Organ Bagisi hakkinda daha ayrintili bilgi edinmek icin ” TURKIYE BOBREK NAKLI VE DIYALIZ HASTALARINA HIZMET VAKFI ” ile irtibat kurunuz