Bir Hint masalina gore, kedi korkusundan devamli endise eden ve uzuntu icinde yasayan bir fare vardir. Sihirbazin teki ona acir ve fareyi bir kediye donusturur. Fare kedi olur olmaz, bu sefer de kopekten korkmaya baslar. Sihirbaz onu bu sefer de bir kaplana donusturur. Fakat bu kez de avcidan korkmaya baslar.
Sihirbaz bakar ki, onun korkusunu yenmeye imkan yok, su ibretli nasihatte bulunur.
‘Sen cesaretsiz, korkak birisin, tekrar fareye don. Sende sadece farenin yuregi var. Bu sebeple ben sana yardim edemem…’”
Gercekte saglikliligin korunmasi ve asama yapilmasi icin belirli duzeyde, asiri olmayan, kaygiya ihtiyac vardir.
Kaygi temelde kisiye rahatsizlik veren olayin kendisinden degil olayin kisi icin tasidigi anlamdan kaynaklanmaktadir. Bir cok ogrenci sinavlarla birlikte kisiliginin ve varliginin degerlendirildigini dusunur.
Kaygi, beyinde ogrenmek icin gerekli olan protein zincirlerinin kurulmasini engeller. Daha acik bir ifadeyle kaygi zihinsel faaliyeti azaltan en onemli faktorlerdendir.
Insanin kaygidan kurtulabilmesi icin oncelikle vucudunu gevsetmeyi ogrenmesi gerekir. Vucudu gevsetmenin uc yolu vardir:
A) Dogru nefes alma
B) Fizik egzersizi
C) Dusunce bicimini duzenleme
A) Dogru nefes almak: Dogru nefes vucudu rahatlatir, gevsenmeyi saglar. Vucutta daha fazla oksijen yakilmasindan dolayi, ogrenme sirasinda beyinde meydana gelen protein baglarinin kurulmasini saglar. Oksijenin vucudun en uc noktasina gitmesini ve stresin ortadan kalkmasini ya da azalmasini saglar.
Dogru nefes alma nasil olmali: Dogru nefes almada akcigerin tamami oksijen ile dolar. Sag elinizin avuc icini midenize, sol elinizi gogsunuze koyun. Nefes aldiginizda sag eliniz hareket ediyorsa dogru nefes aliyorsunuz demektir.
Gunde 40-50 defa dogru nefes alma egzersizi yapmak kaygiyi dusurur.
B) Duzenli fizik egzersizi:
Fizik egzersizinin yararlari:
- Kas gevsemesi
- Zihinsel gevseme
- Yapilan iste etkinligin artmasi
- Enerjide artis
- Endiselerde azalma
- Daha iyi saglik
- Duygusal rahatlik
- Kendine guven artisi
Gunde 10-20 dakika duzenli egzersiz yapmanin sinavlara hazirlanan gence saglayacagi yararlardan birincisi kaygiyi azaltmasi, ikincisi ogrenmede etkinligin artmasi.
Gerginligin damarlarda daralmaya neden oldugu icin hucrelere giden kan miktarinda azalma olur. Sinav stresini yasayan gencin durumu budur. Bu da hucrelerin yetersiz beslenmesi demektir. Bu durumda vucutta salgilanan bazi maddeler ogrenmeyi zorlastirir ve hucrelerin kapasitelerini tam manasiyla kullanamamasina neden olur.
Fizik egzersizi ogrenmeyi kolaylastirir. Fiziksel egzersizden sonraki rahatlama sirasinda salgilanan seratonin adindaki madde ogrenmek icin gerekli olan zihinsel ortamin dogmasina neden olur.
Bir fizik egzersizi programi tamamlandigi zaman yorgunluk hissedilmemeli. Ziplayarak yapilan yorucu hareketlerden kacinilmasi. Saga sola egilme. One egilerek eli yere degdirme, dizleri bukerek yere egilip hareketler yapin.
C) Dusunce bicimini duzenlemek:
Kaygiyi azaltmak icin pratik oneriler:
Sinav icin olumlu dusunun. Sinavdan once zihninizde gecmisteki basarisizliklarinizi degil basarilarinizi dusunun. Kendinize guvenin.
“Mahvolurum” “hapi yutarim” gibi dusuncelerin problemi cozmeye yarari olmadigini unutmayin.
Sinav bilgilerin olculmesidir kisiliginizin degil.
Yapamayacagim, basaramayacagim seklindeki dusuncelerden kurtulun. Bu dusunceler sinavi
bastan kaybetmenize neden olur.
Daha onceki basarisizliklar sebeplerini arastirin. Onlari telafi edilmesine calisin. Baska bir deyisle, ayni sebeplerin yeni bir basarisizliga yol acmasina izin vermeyin.
Oncelikle sinavlar sizin dersteki basarinizi denetler, sizin yasamdaki basarinizi degil. Iyi insan ya da iyi evlat olmak, iyi arkadas olmak, sinavda basarili olmanizla iliskili degildir. Hedeflerinizi ve stratejilerinizi belirleyip odanizda gorebileceginiz bir yere asmak motivasyonunuzu artirir.
1. Sinavi basarmayi yasaminizdaki tek hedef olmaktan cikarip oncelikleriniz arasina koymak gerekir. Kisinin her olay karsisinda birden cok secenegi ve plani olmasi hayal kirikliklarinin ve bunalimin onune gecer.
2. Nefes almanizi sinav oncesinde normal hale getirin.
3. Sinav sabahi zengin ve iyi bir kahvalti yapin ve giderayak derslere, kafaniza takilan bir sey bile olsa bakmayin.
4. Capanizi atin. Bizde aliskanlik yapan capalar tekrarla olusur. Uc dort gun yemekten once bir bardak su icmeyi deneyin. Uc gun sonra yemekten once akliniza su icme otomatik olarak gelecektir. Bunun disinda bisiklet ve araba kullanmak, disimizi fircalamak, sigara icmek, her ogunde ekmek yemek, neskafe icmek veya cayi nelirli araliklarla icmek gibi. Insanlar hazza yonelmek, ya da acidan kacmak icin bagimlilik gelistirir. Gercek bagimlilik bize hizmet etmeyen ama hizmet ettigini sandigimiz bir capadir. Rahatlamak icin icki icmek, buyudugunu ispatlamak ya da rahatlamak icin sigara icmek gibi. Her bagimliligin altinda olumlu bir niyet yatar. Kimse kanser olmak icin sigara icmez. Alkolik olmak icin de icki. Capalar duyu organlariyla gerceklestirdigimiz, ogrenme bicimlerine gore degisir.
Simdi bir capa uygulamasi yapacagiz. Bu calismaya on gun once baslayin ve capa olustugunda her sinav oncesi uygulayin:
Kendinizi cok sakin ve rahat hissettiginiz bir aninizi dusunun. Bu bir deniz kenarinda guneslenirken olabilir, evde kimsenin olmadiginda muzik dinlediginiz bir an, bir doga yuruyusunde, sevdiginiz bir arkadasinizin ilginizi ceken bir olayi anlattigi bir aniniz olabilir. Bu sizin aniniz olmali. Baskasinin anisi ya da uydurdugunuz bir sey degil. Cunku beyniniz yasadiklarinizi kaset halinde kaydeder ve korur, yasamadiginiz bir seyi ise animsayamaz. Vucudunuzun bir noktasini capalamak icin belirleyin; ayni parmaklarinizla her seferinde ayni kulak memenizi tutmak ve sikmak, ya da basparmaginizla, ayni elin diger bir parmaginin tirnagina bastirmak olabilir. Unutmamaniz gereken sey her seferinde ayni yere ayni bicimde bastirmaniz olacaktir.
a- Oturdugunuz koltukta rahat bir pozisyon alin, gozunuzu tavanda bir noktaya sabitleyin. Bir sure o noktaya bakin.
b- Gozunuzu kapatin. Aninizi bir film gibi renkli parlak olarak yasamaya baslayin. Bir izleyici gibi degilsiniz, icindesiniz. Diyelim ki bir deniz kenarindaki aninizi dusunuyorsunuz.
Yattiginiz yeri gorun. Havlunun ustune mi kumlara mi yatiyorsunuz. Denizden cikmissaniz ustunuzdeki su damlaciklarini, mayonuzu gorun, cevrenize bakin, etrafinizdaki insanlari gorun, sesleri duyun, dnizin sesini etrafinizdaki insanlarin sesini. Simdi kumlara uzanmanizi gozunuze gunes gozlugunuzu takisinizi, gunesin teninizdeki sicakligini, gevsemenizi rahatliginizi gorun, duyun, hissedin. Gozunuzu kapattiginizda uzaklasan sesleri duyun, dalga seslerine kulak verin. Ne kadar sakin, rahat ve gevsemis oldugunuzu dusunun. Sakinliginiz yaninda icinizdeki enerjiyi hissedin. Mutlu, rahat, gevsek ve enerjiksiniz. Kendinizi olayin icinde hissettiginiz, duygularinizin en yuksek oldugu anda capanizi atin. Parmaginiza bastirin. Bir muddet bu yogun duygular icinde kalin. Parmaginizi cekin, gozunuzu acin. Carpim tablosundan bir sey sorun kendinize 7 kere 8 kac eder? gibi.
Bu calismayi farkli anlarinizda uygulayin. Anilar, sakin, enerjik bir durumunuzla ilgili olmali. Capa ayni parmakla yapilmali. Ayrica gun icinde kendinizi rahat, gevsek ama dikkatinizin yogun oldugu anlarda mesela ‘bir dostunuzu dikkatle dinlerken, ilginizi ceken bir konusma sirasinda veya sakin oldugunuzu, cok yogun hissettiginiz anlarda’ olabilir. Bu anlarda ayni parmaginiza dokunun ve ve onu guclendirin.
5. Sakin oldugunuz anlarda vucudunuzda olanlara dikkat edin, kendinizle konusmaniza rahatliginiza dikkat edin. O anda neler gorup, neler hissettiginiz, nasil olumlu duygular icinde kaldiginiza dikkat edin. Olumsuz dusuncelerinizi olumluya cevirin. Bunu kendinize, gerekirse bir ic sesle, gerekirse yuksek sesle ya da bir goruntuyle hatirlatin. Sinavin sonundaki basari ve mutlulugu dusunun basarisizligi degil. Her seyi yarariniza kullanmak sizin elinizde unutmayin. Siz guclusunuz, potansiyeliniz muhtesem. Bunu kullanmayi secebilirsiniz. Yasam secimlerden ibarettir. Neyin eksik oldugunu, nasil tamamlayacaginizi biliyordunuz, yaptiniz. Simdi bilinc altinizdan bilinci bu bilgileri cagirmak kaldi, onu da kendi stratejinize uygun calismalari yaparak sagladiniz. Heyecan yine var ama bu bilme duygusundan kaynaklanan tatli bir heyecan, size degerinizi gosterecek bir heyecan. Boyle kodladiginiz her dusunce, size olumlu donecektir. Olumlu dusunceleriniz hemen bedene yansitir. Isteyin ve yapin.
Bilgi eksiginiz yoksa basarmamak icin neden de yoktur.
Buyumek ve meslek edinmek icin, kaygi duydugunuz zamani, geri getiremeyeceksiniz. Calisirken, yasadiklarimizin da keyfini cikarin, mutlu anlarinizi cogaltin. Bir daha cocuk da genc de olamayacaksiniz.
Ilerlemenizin onundeki en buyuk engel kendinize guvensizliginizdir. Richard Wilkins
Yeteri kadar nedeniniz varsa herseyi yapabilirsiniz. Jim Rohn
Yapilirken heyecan duyulmayan isler basarilamaz. Emerson
Buyuk insanlarin idealleri, siradan insanlarinsa hevesleri vardir. Washington Irving
Sen neye hazirsan, o da senin icin hazirdir. Marc Victor Hansen
Hayatta en buyuk eglence baskasinin yapamazsin dedigini yapmaktir. Walter Bagehot
Imkansizlik yalniz sersemlerin sozlugunde bulunan bir kelimedir. Napoleon
6. Konfucyus’ten…
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder