� Bebegin vucut ve ruh sagligi icin en uygun besin, annenin kendi sutudur.
� Emzirmenin dogumdan hemen sonra baslatilmasi ve sik emzirme ile sut yapimi kolaylasir.
� Erken emzirme ile annede dogum sonu kanamalar cabuk kesilir memelerde sisme ve iltihaplanma olmaz logusalik kolaylasir.
� Anne sutu ile beslenen bebek D vitamini disinda su dahil hic bir ek siviya, ek besine , vitamine gereksinimi yoktur.
� Bebege ek sivi ya da besinlerin verilmesi, annenin sut yapimini azaltir.
� Ilk 6 ay yalniz anne sutu ile beslenen bebekler saglikli buyur ve gelisirler. Basta ishal olmak uzere mikroplu hastaliklara yakalanmazlar, bebeklik doneminden sonra da daha az hastalanirlar.
� Annenin bebegini emzirmesi ile anne bebek iliskisi guclenir, annenin bebegini benimsemesi bebegin saglikli bir kisilik kazanmasi kolaylasir.
� Saglikli her anne bebegi icin yeterli sut uretebilir.
GEBELIK SIRASINDA MEMEDE NE GIBI DEGISIKLIKLER OLUR?
Gebelik donemi boyunca annenin memeleri, dogacak bebek icin dunyadaki en uygun sutu uretecek ve kullanmaya hazirlayacak bir fabrika haline gelir. Meme basinin etrafindaki deriden yagli bir madde salgilanmaya baslar. Bu dogal madde, emziren annenin meme ucunu catlaklardan korur. Bu nedenle meme basini catlaklardan korumak ya da temizlemek icin meme basina karbonatli su, sabunlu su, krem surmeye gerek yoktur. Hatta bunlari surerken yagli madde de silinecek ve meme basinda catlaklar daha kolay olusacaktir.
Gebelik sirasinda meme ve meme basina ozel bakim uygulamak gereksizdir. Ancak memelerde buyume olacagi icin daha buyuk beden sutyen kullanmak yararli olacaktir.Dogum sirasinda memeler bebek icin ilk besin olacak ilk sutu salgilamaya hazirdir.
Memede sut ureten hucre kumeleri vardir. Hucrelerden toplayici kanallara tasinan sut meme ucuna yakin sut havuzuna gelir. Meme ucunda kanallar daralarak birlesir. Sut meme ucundaki deliklerden disariya akar.
ANNE SUTUNUN FAYDALARI NELERDIR?
Dogumdan sonra gelen sari sute agiz/kolostrum denir. Bebegi hastaliklardan korur. Ilk sutun miktari az olmasina karsin ilk gunlerde bebegin beslenmesi ve bagirsaklarin calismasi icin yeterlidir.
� Anne sutu bebegin beslenmesi icin ideal besindir.
� Anne sutu en dogal ve taze besindir.
� Anne sutu her zaman temiz ve mikropsuzdur.
� Anne sutu daima hazirdir, ekonomiktir.
� Anne sutu tamamiyla ve kolaylikla sindirilir.
� Anne sutu alan bebeklerde karin agrisi ve kabizlik daha az gorulur.
� Anne sutu bebek ile anne arasinda ozel sevgi bagi kurulmasini saglar.
� Anne sutu alan bebekler diger besinler ile beslenen bebeklerden daha zeki olurlar.
� Emziren annenin dogum sonu kanamalari daha az olur.
SUT YAPIMI NASIL BASLAR?
Memedeki sut yapimini saglayan madde annenin beyninden salgilanan prolaktin adli bir hormondur. Gebeligin sonlanmasi ile vucuttaki gebelik hormonlari azalir ve prolaktin salgilayan bezler uyarilir. Prolaktin salgisi dogumdan sonra bazi annelerde hemen bazilarinda 4 gun icinde artmaya baslar.
Kan damarlari, memede sut yapimi icin gereken maddeleri sut hucrelerine tasir. Prolaktin etkisiyle memeler sutle dolar. Bu surede memede kan damarlari daha cok kan tasir ve memeler sicak ve sert olur. Sut akmaya baslayinca ve bebek emmeyi ogrendikce memedeki gerginlik azalir, anne de rahatlar.
Bu olaylar sirasinda anne ve bebek zorluklarla karsilasabilir.Ilk gunlerde anne ve bebege, yardim ve destek gerekebilir.
ANNE SUTUNUN GORUNUMU NASILDIR?
Ilk sutun sarimtirak renkte olmasina karsin olgun sut , beyaz ve inek sutunden daha sulu gorunumdedir, rengi mavimsi bile olabilir. Bebek buyudukce anne sutunun rengi degisir. Bunun nedeni bebek buyudukce ihtiyaclarina cevap verecek sekilde sutun iceriginin degismesidir.
SUT MEMEDEN NASIL AKAR?
Sut yapilir yapilmaz memeden disari salinmaz, sut akmasi icin bebegin emmesi gerekmektedir. Bebegin etkin emmesi icin memeye iyi yerlestirilmesi ve memeye iyi kavramasi cok onemlidir. Bebek emerken, meme basindaki sinirlerden, baska uyarilarda cikar ve bu uyarilarla annenin beyninin baska bir bolumunden oksitosin adli bir diger hormon salgilanir.
Oksitosin sut adaciklarinin etrafindaki kucuk kaslari etkiler. Bu etki ile kaslar kasilir ve sut, sut adaciklarindan meme basindaki kanallara tasinir. Bebegin emmesi ile meme ucunda bulunan 10-15 delikten sut disariya akar. Her iki meme ayni anda calisir. Bebek bir memeden emerken, diger memeden sut damlayabilir.
Bebek emmeye basladiginda, ilk once meme basinin hemen arkasinda bulunan sut havuzundaki birikmis sutu alir. Bu sut hemen tukenir. Sut akiminin devami icin oksitosin salgisinin uyarilmasi gereklidir.
Memede sut yapimi ve yapilan sutun meme ucuna ulasmasi bebegin her iki hormonun yapimini uyaracak kadar kuvvetli ve etkin emmesi ile gerceklesir. Bunun icin bebegin sik araliklarla ve uygun bir bicimde memeye yerlestirilmesi ve bebeginde meme basini iyice kavramasi gerekir.
EMZIRME SIRASINDA SUT AKIMININ DEVAMLILIGI NASIL SAGLANIR?
Bazi annelerin sutleri bebek emmeye tutulur tutulmaz akmaya baslar. Emzirmeyi dusunmek bile beyni uyararak sutun akmasina neden olur.
� Kuvvetli emme ile annenin beynine uyarilar gider.
� Oksitosin salgilanarak memeye ulasir ve sut akimi baslar.
SUT YAPIMININ DEVAMLILIGI NASIL SAGLANIR?
Emzirmede bebegin agzi annenin meme ucu cevresini sikistirir. Bu baski ile uyarilan sinirler beyinde prolaktin yapimi ile ilgili gorevli olan bolgeye uyarilar gotururler. Bu uyarilar prolaktin salgilanmasini baslatir. Ne kadar cok uyari iletilirse o kadar cok prolaktin yapilir.
Bebegin her emmesinde sinirler yoluyla gonderilen uyarilar annenin beynine iletilir. Beyinden prolaktin salgilanarak memeye kan yoluyla iletilir ve memede sut yapimi uyarilir.
EMZIRMEYE NE ZAMAN BASLAMALISINIZ?
Emzirmeye dogumda hemen sonra kendinize gelir gelmez baslamaniz gerekir.
Dogumdan sonra ilk birkac gun icerisinde gelen koyu sut bebege mutlaka verilmelidir.
Agiz sutu bebegin buyumesine ve hastaliklara karsi koruyucu madde almasina yardimci olur.
Dogumdan sonra 1-2 gun sut gelmese bile mamaya gecilmemeli, biberon verilmemeli, bebek emzirilmelidir.
Bebek sik sik memeye tutulunca 3-4 gun sonra bile sut gelebilir. Yenidogan ve sariligi olan bebekte de emzirme surdurulmelidir. Yalanci meme verilmemelidir.
BEBEK MEMEYE NASIL YERLESTIRILMELI ?
Ilk gunlerde bebegi yatarak emzirmek anne icin daha rahat olabilir. Bu durumda bebek yan yatmis olan anneye donuk yatirilir. Anne serbest kolu ve eli ile bebegi memesine yaklastirabilir. Annenin ve bebegin arkasinin birer yastikla desteklenmesi bebegin yerlesmesine yardimci olur.Eger anne oturarak emziriyorsa, dik oturmali veya hafifce egilmeli, ancak kucagi duz olmalidir. Bunun icin gerekirse ayaklarinin altina bir tabure konabilir. Bebegi rahatca tutmasi icin annenin kucagina da yastik konulabilir.
BEBEK MEMEYI NASIL DAHA IYI KAVRAR ?
Bebek agzini iyice acarak ve dilini hareket ettirerek emer. Bebeginizi yavasca memeye yaklastiriniz, agzini meme basina dokundurunuz. Emzirmenin baslangicinda anne meme ucunda aci hissedebilir. Ancak emzirme suresi boyunca meme ucunun devamli acimasi bebegin memeyi dogru kavramadigini gosterir. Meme ucunda aci duyulmasinin nedeni, bebegin dilini meme yerine meme ucuna karsi hareket ettirmesidir.
Agiz yeterince acilmamissa, dil meme ucuna surtunerek zedelenmesine yol acacaktir. Bebek emdikten sonra doymus gorunmuyorsa, memeyi kavramasinda sorun var demektir. Bebegin sut ile dolu kanallara ulasabilmesi icin agzini iyice acmasi gerekir.
BEBEK NASIL EMER ?
Eger bebek memede uygun bicimde tutulmuyorsa iyi ememez ve annenin meme baslari zedelenip aciyabilir.
Bebegin iyi emmesi icin agziyla yalniz meme ucunu degil, etrafindaki kahverengi alani da kavramasi gerekir. Bebek emmeye yaklastirilirken, agiz mumkun oldugunca acik olmali ve cene memeye dayanmalidir. Bebegin agzini iyice acmasi icin meme ucunu bebegin alt ve ust dudaklarina degdirmelidir.
Eger bebek memeyi dogru olarak kavramissa her emme islemi sirasinda cenesinin, bazen de kulaklarinin hareket ettigi gorulur. Bebek surekli emmez. Kuvvetli emme hareketlerinden sonra kisa dinlenme araliklari olur.
Emerken sapirti sesi duyulmasi ya da yanaklarin iceri cekilmesi genellikle bebegin yalnizca meme ucunu emdigini ve agziyla yeterince meme dokusunu kavramis oldugunu gosterir.
EMZIRME POZISYONLARI
Klasik besik tutusu: Bu pozisyonda sirtinizi destekleyen rahat bir koltuga oturunuz. Memenizi elinizle C seklinde tutarak destekleyiniz. Bebeginizin yuzu, karni ve dizlerini size donuk bicimde midenize dayayiniz. Bebeginizin basi, dirseginizin cukur kisminda bulunmalidir. Kolunuzun yorulmamasi icin gerekirse yastikla destekleyiniz.
Futbol tutusu: Bebeginizin bacaklarini koltugunuzun altindan sarkitiniz. Bebeginizin basini elinizle destekleyiniz, gerekirse elinizin altina bir yastik koyunuz. Bu tutus memenizin kontrolu ve bebeginizin emisi acisindan kolaydir. Ikiz bebegi olan anneler icin idealdir.
Capraz besik tutusu:Bebeginizi, emzireceginiz memenin aksi tarafindaki kolunuzun icine yatiriniz. Bebeginizin vucudu size donuk ve meme hizasinda olmalidir. Bu sekilde bebeginizin basini daha rahat kontrol edersiniz.
Yatarak emzirme: Hafif yan yatar bicimde sirtinizi ve omzunuzu bir yastikla destekleyiniz. Kolunuzu bebeginizin basinin arkasindan gecirerek onun vucudunu, diger elinizle de memenizi destekleyiniz. Bebeginizin sirtina bir yastik koyunuz, agzi meme ucuna gelecek sekilde yaniniza yatiriniz.
BEBEGINIZI NE SIKLIKLA BESLEMELISINIZ ?
� Emzirmeye zaman siniri koymaya gerek yoktur.
� Gelen sut miktarinin artmasi icin bebek sik sik emzirilmelidir.
� Bebek her agladiginda emzirilmelidir.
� Yeni dogan bebekler genellikle gunde 8-10 ogun emmek isterler. Ogun sayisi daha sonra giderek azalir.
� Sik emzirme, bol sut gelmesini sagladigi gibi goguslerin sismesini ve acimasini da onler.
Bebeginizin sagligi ve mutlulugu icin onu ilk 6 ay sadece anne sutu ile besleyiniz. 6 aydan sonra, bebeginiz 2 yasina gelene kadar uygun ek besinlerle birlikte, emzirmeye devam edebilirsiniz. Anne sutu bebek icin gerekli tum besinleri ve suyu yeterli miktarda icerir. Cok sicak havalarda bile anne sutu bebeginizin susuzlugunu giderir. Bebege su verilecek olursa, bebegin midesi su ile dolacagindan anne sutu almak istemeyecektir. Bunun sonucu olarak da bebek memeyi daha az emecek ve memede sut yapimi azalacaktir.
DAHA COK EMZIRME = DAHA COK UYARI = DAHA COK SUT
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder