ADDISON hastaligi nedir nasil tedavi edilir..

ADDISON HASTALIGI:BOBREKUSTU BEZI YETERSIZLIGI


TEMEL BILGILER

TANIMLAMA

Bobrekustu bezinin primer hastaligina bagli yetersiz calismasi surumudur.Bobrek ustu bezinin tamaminin veya bir kisminin hasari nedeniyle olusur. % 80 vakada bagisiklik sisteminde bozukluk ana sebeptir. Tuberkuloz ikinci siradadir. AIDS, son yillarda artan nedenlerdendir
• Surrenal krizi- Bobrek ustu bezini yetmezliginin ani ve siddetle gelismesi sonucu olusan ciddi bir taplodur.
• Genetik: Genetik gecis ispatlanmistir.
• Yas: Her yasta gorulebilir
• Cinsiyet: Kadinlarda daha fazladir

BELIRTI VE BULGULAR
• Kuvvetsizlik
• Yorgunluk
• Kilo kaybi
• Tansiyon dusmesi
• Deride koyulasma
• Zayiflama
• Kusma
• Ishal
• Soguga toleransin azalmasi

NEDENLERI
•Bagisiklik sisteminde bozumaya bagli bobrek ustu yetmezligi
•Sebebi bilinmeyen bobrek ustu bezi yetersiz buyumesi
• Mantar hastaligi (histoplazmoz. blastomikozis)
• Sarkoidoz hastaligiinin bobrek ustu bezine sirayet etmesi
• Bobrek ustu bezi icine kanama
• Hemokromatozis hastaligi
• Ameliyatla her iki bobrek ustu bezinin alinmasi.
• Bobrek ustu bezi tumorleri
• Bazi hastaliklara(Tuberkuloz Sarkoidoz vs) bagli bobrek ustu bezinine protein tabiatinda madde birikmesi (Amiloidoz)
•AIDS

RISK FAKTORLERI
• Bagisiklik sisteminde bozukluga bagli Bobrek ustu yetmezliginde aile hikayesi vardir
• Uzun sure steroid kullanimi, ciddi infeksiyon, travma veya cerrahi islemler sonrasi

TANI

LABORATUAR
• Dusuk serum sodyumu (130 mEq/ L'den az)
• Yuksek serum potasyumu (5 mEq/l_'den fazla)
• BUN yukselir
• Kortizol duser, renin yukselir
• ACTH seviyesi yukselir
• Orta derecede notropeni

OZEL TESTLER
• Cosyntropin adli madde 0,25 mg damardan injekte edilir.Enjeksiyondan once ve sonra kortizol seviyesi olculur. Addison hastaliginda dusuk veya normal bulunur.

GORUNTULEME
• Batin bilgisayarli tomografisimde bobrek ustu bezlerinde anormal buyukluk veya kucukluk.
• Batin grafisinde bobrek ustu bezinin oldugu bolgede kireclenme odaklari.
• Gogus grafisi: kalp konturlarinin kuculmesi


TEDAVI
• Ayaktan tedavi hafi veya orta vakalrda yapilir
• Adrenal krizde hastaneye yatirmak sarttir.

GENEL ONLEMLER
. Adrenal yetmezligi, glukokortikoid ve mineralokortikoid ile tedavi edilir

AKTIVITE
Tolore edebildigi kadar

DIYET
Sodyumve Potasyum dengesi saglayacak diyet onerilir.

TERCIH EDILEN ILACLAR

• Hidrokortizon Fludrokortizon Prednisone gibi kortizon preparatlari kullanilir.
• Karaciger hastaligi olanlarda doz azaltilir.
• Kullanilan doz yavas yavas azaltilir

ONLEM / KACINMA
• Addison hastaliginin onlemi bilinmemektedir.

BEKLENEN GELISME VE PROGNOZ
• Uygun tedavide sonuclar iyidir
• Aktuf tuberkuloz ve mantar infeksiyonlarinda ilac tedavisi gerekir