Epilepsi, tekrarlayan nobetlerle karakterize, kronik bir hastaliktir. Tedavisi uzun surelidir ve gerekirse omur boyu uygulanmalidir. Ancak hastalik bazen cocukluk doneminde sinirli kalip, eriskin yaslarda kaybolan tipte olabilir. Olasi nobet tipleri, 5-10 sn.'lik kisa dalma ataklari, kafada dusme, ani kas tonusu kaybi ile yere dusme, hizli goz kirpma ve gozlerin yukari kaymasi, bos bir ifadeye eslik eden agiz ve gozde uygunsuz hareketler, amacsiz gezinme ve garip hareketler veya kol ve bacakta istem disi ritmik kasilmalar, bilinc kaybi, agizdan kopuk gelmesi, idrar ve diski kacirma seklindedir.
Nobete zemin hazirlayan bazi faktorler mevcuttur. Kisi epilepsi hastasi olmasa dahi, nobet esiginin dusmesine bagli olarak hayatinin herhangi bir doneminde nobet gecirebilir.
Bunlar bilinir ve kontrol altina alinabilirse ilac tedavisi uygulanmayabilir veya ertelenebilir. Bazi ilaclar, alkol, akut ����bolik bir degisiklik (hipoksi, hipoglisemi, hipokalsemi gibi), ates yukselmesi, uykusuzluk, TV- video, bilgisayar oyunlari , disko isiklari gibi fotosensitif mekanizmalar, bazi refleks mekanizmalar (sicak su temasi gibi), kadinlarin adet donemlerinde olmasi nobet esigini dusurdugunu bildigimiz faktorlerdir.
Epilepsi hastaligi, yuksek ates, enfeksiyonlar, kafa travmalari, beyin tumorleri ve beyin damar hastaliklari gibi tespit edilebilen bir nedenle olabilir. Bunun disinda daha buyuk bir kisminda ise sebep belirlenemez (idiyopatik epilepsi). Ayirici teshis amaciyla, EEG (beyin elektrosu), beyin tomografisi, beyin MR'i, gece boyunca video-EEG monitor takibi, gerekirse SPECT incelemesi uygulanabilir.
• Dogru teshis, dogru tedavi ve ilaclarin duzenli kullanilmasi konusunda hekiminizle isbirliginde olun. Cunku nobetlerin sik tekrarlama nedenlerinden birisi de, ilaclarin aksatilmasidir.
• Tedaviyi birakma konusunda son karar, hekimin aileyi yeterince bilgilendirmesinden sonra alinir. En az uc yillik bir surecle hic nobet izlenmediyse, ilac tedavisine son verilebilir.
• Eger ilac tedavisinin birakilmasina karar verildiyse, bu yavas yavas doz azaltilarak yapilir. Boylece nuks riski mumkun olan en az duzeye indirilir. Ancak asla doktorunuza danismadan ilacinizi kendiniz kesmeyin!
• Bazi antiepileptik ilaclar, dogum kontrol haplarinin etkisini azaltabilir. Bu durumda daha yuksek dozda ostrojen iceren preparatlarin kullanilmasi gerekebilir.
• Bebek sahibi olmak isteyen epileptik kadinlar, gebelikten once ilaclarin gozden gecirilmesi icin doktora basvurmalidirlar. Boylece nobetleri en iyi kontrol eden ilac, en dusuk dozda ayarlanacaktir. Gebelik boyunca da Ultrasonografi ve kan tetkikleri yapilarak olasi anormallikler takip edilecektir.
• Epileptik annelerin bebegini emzirmesi tesvik edilmelidir. Anne sutune gecen ilac miktari degisken olabilir. Eger bebekte asiri sakinlik veya irritasyon, huzursuzluk izlenirse, bebegi daha seyrek emzirmesi ve mama ilavesi yapmasi onerilir.
• Nobetlerin herhangi bir zamanda ve herhangi bir yerde gelebilmesi nedeniyle en onemli konu, bazi hayati tedbirleri almaktir. Ancak bunu yaparken asiri kollayici davranip cocugunuzun hayatini tamamen kisitlamayin. Birkac basit onlem buyuk tehlikelerden koruyacaktir. Evin icini, yatagini ve ozellikle banyoyu iyi duzenleyin. Oda ve banyo kapilarinin ice dogru acilmasi, cocugunuz nobet gecirdiginde ona ulasmanizi engelleyebilir. Kuvet suyunun akisini, elektrikli aletlerin suya uzak olmasini kontrol edin. Bisiklete binerken, trafige kapali alanlari kullanmasini, baslik, diz-dirsek pedleri kullanmasini saglayin. Yuzme, kiyidan fazla uzaklasmamasi ve yaninda yuzmeyi bilen birisinin olmasi sartiyla izin verilebilen bir spordur.
• Okul veya is arkadaslarinin bilgilendirilmesi, nobet geciren hasta icin en onemli hayat kurtarici unsur olabilir. Nobet geciren bir kisi ile karsilasildiginda, onu yumusak bir zemine alip kasilma sirasinda darbelerden korunmasi, hava yolunun acik tutulmasi icin basinin yana dogru cevrilmesi ve uzerindeki siki giysilerin gevsetilmesi, birkac dakika sonra nobet duracagi icin panik yapmadan beklenmesi uygundur. Ancak bir nobeti bir baska nobet izliyor ve hastanizin kasilmalari durmuyorsa en yakin saglik merkezine ulastirin. Bu, “Status Epileptikus” dedigimiz daha ciddi bir nobet tablosu olabilir.
• Ehliyet sahibi olmak icin ulkeden ulkeye degisen kurallar vardir. Ulkemizde epilepsi hastalari surucu belgesi sahibi olamazlar.
Epilepside en onemli tedavi basarisi duzenli takiplerden gecer.Ilacin kan duzeyi ve olasi yan etkilerin taranmasi icin duzenli araliklarla doktorunuzla gorusun.
Soru sormaktan ve bilgi istemekten cekinmeyin.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder