Turkiye�yi bugunlerde ve Dunya�yi bir muddettir etkileyen bu konuyu gormezden gelemeyiz. Okuyucularimiza genel olarak Kus Gribi nedir bilgisini aktarmak istiyoruz.
Kus Gribi Nedir?
Ingilizce Avian influenza (kuslara ait grip anlamina geliyor) olarak adlandirilan kus gribi, yaban kuslari arasinda rastlanan bir hastalik. Ozellikle gocmen kuslarin bagirsaklarinda tasiniyor. Ancak virusu tasiyan her kus hasta olmayabiliyor. Kus gribi virusu, kuslar arasinda cok yuksek bulasiciliga sahip. Gocmen kuslardan, tavuk, hindi, ordek gibi evcil kumes hayvanlarina da gecebiliyor, ustelik onlari oldurecek duzeyde de hastalandirabiliyor.
Virusu almis kuslar, bunu salya, burun ifrazati ya da diskilarinda tasiyorlar. Hassas ya da bagisiklik sistemi zayif kuslar, bu virus tasiyicisi kuslarin ifrazatlari ya da diskilari ile temas ederlerse, virusu onlar da kapmis oluyorlar. Yerel kuslar ya da kumes hayvanlari, su kuslari ya da diger kumes hayvanlari ile temasa gecerek ya da kafes ve su, yemler gibi malzemelere dokunduklarinda bu virusu, eger bulasmis durumdaysa, alabilir.
Bir kumese avian influenza virus bulasmasi durumunda, olusan hastalik 2 duzeyde siniflandiriliyor. �Dusuk patojenik� formunda hastalik tespit edilmeyebiliyor ama bazi belirtileri ortaya cikiyor. Mesela kuslarin tuylerinde bazi belirtiler (cansiz, dokulme gibi) ya da yumurta uretiminde azalma meydana gelebiliyor. Ama �yuksek patojenik� durumda, hastalik hizla tum kumese yayiliyor. Bu durumda, etkilenen kusun birden fazla ic organ etkileniyor. 48 saat icinde olum orani % 90-100 civari.
Kus Gribi A (H5N1) Virusu
A tipi grip (H5N1) virusu �ki kisaca H5N1 virus olarak adlandirilir � kuslar arasinda bir hayli yaygin ve oldurucudur.
2003 sonlari ve 2004 baslarinda Asya�da 8 ulkedeki (Kambocya, Cin, Endonezya, Japonya, Laos, Guney Kore, Tayland ve Vietnam) kumes hayvanlari arasinda H5N1 tipi kus gribi salgini goruldu. O zaman, bu ulkelerdeki salgini onlemek icin 100 milyon kus olduruldu ya da kendi hastaliktan oldu. Salgin mart 2004�de kontrol altina alindi.
Ama haziran 2004�den itibaren yine Asya�daki cesitli ulkelerde (Kambocya, Cin, Endonezya, Kazakistan, Malezya, Mongolya, Sibirya, Tayland ve Vietnam) Japonya, Laos, Guney Kore, Tayland ve Vietnam) muhtelif H5N1 salgini goruldu.
Dunya Saglik orgutu (WHO) salginlarin bundan sonraki yillarda da surecegini tahmin ediyor. Gercekten de son olarak 2005 sonundan baslayarak Turkiye, Romanya ve Ukranya�da da olaylar gorulmeye baslandi.
H5N1 virusu bulasan insan vakalari, Kambocya, Cin, Endonezya, Tayland ve Vietnam�da raporlandi. Kus gribiyle ilgili en son istatistik ve detaylara Dunya Saglik Orgutu�nun (World Health Organization - WHO) sitesinden ulasabilirsiniz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder