8 Haziran 2007 Cuma

Kayak yaralanmalarına dikkat!

Başlayan kayak mevsimi, kafa travmaları, diz eklem yaralanmaları, kırıklar, çıkıklar gibi tehlikeleri de beraberinde getiriyor. Kayak yapanlar arasında sıklıkla rastlanan yaralanmalar ile ilgili bilgiler...
Kayak yapanlar arasında sıklıkla rastlanan yaralanmalar ile ilgili bilgiler..

Anadolu Sağlık Merkezi’nden Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Op.Dr.Gökhan Ulusoy kayak mevsiminde sıklıkla rastlanan yaralanmalar ile ilgili bilgi verdi.

Kayak son yıllarda erişkinlerde olduğu kadar gençlerde de popülaritesi artan bir spor aktivitesi haline geldi. Bununla birlikte kayak yaralanması sonrası acil servise başvuran hasta sayısında da belirgin artışlar yaşandı. Kayak aktivitesine bağlı olarak gelişebilecek yaralanmalar şu şekilde özetlenebilir :
1. Kafa travmaları
2. Diz eklem yaralanmaları
3. Kırıklar
4. Çıkıklar


DİZ YARALANMALARI :
Yaralanmanın sık görüldüğü bölgelerden birisidir. Kayış mekanizması nedeniyle ayak ve ayak bileği kilitlenmiş pozisyondadır ve kayak herhangi bir nedenle döndüğü zaman kuvvetin en çok emildiği bölge diz eklemidir.

Diz yaralanmaları basit bir menisküs yırtığından daha ciddi bağ yaralanmalarına kadar değişen boyutlarda olabilir. En önemli bağ yaralanmaları İç Yan Bağ ve Ön Çapraz Bağ’ı tutanlardır.

İç Yan Bağ yaralanmaları daha çok kayağa yeni başlayan veya orta derecede bilenlerde olmaktadır. Bunun da sebebi bu dönemlerde kullanılan kayma ve duruş tekniği ile dizin iç bölgesine daha çok yük binmesidir. Kişinin ağırlığı ve kayak sırasındaki hızı da kuvvetin artmasına sebep olmaktadır. İç yan bağ yaralanmaları koruyucu veya cerrahi yöntemlerle tedavi edilebilir. Tek başına olan iç yan bağ yaralanması genellikle koruyucu tedavi ile iyileşebilmektedir. Ancak son 25 yıldaki uygulamalar bu tip yaralanmalar için daha çok koruyucu yöntemlerledir. Geçici brace kullanılması, kontrollü yük verme ve ağrı azalmaya başladığında kuvvet egzersizleri koruyucu tedavinin temelini oluşturmaktadır. Tam hareket açıklığı kazanılması, şişliğin tamamen ortadan kalkması ve gücün belli bir seviyeye ulaşmasından sonra spor aktivitelerine geri dönülebilir. 3 haftalık bir süre sonrası eklem aralığında hala hassasiyet olması birlikte menisküs yırtığı olabileceğini düşündürmeli ve gerekli tetkikler yapılmalıdır.

Ön çapraz bağ yaralanmaları daha profesyonel kayakçılarda görülmekte bunun da sebebi daha spesifik düşme şekillerine bağlanmaktadır. Ön çapraz bağ kopmaları ne yazık ki koruyucu tedavi ile iyileşmemektedir, eğer kriterlere uyuyorsa cerrahi müdahale gerektirmektedir. Ön çapraz bağ rekonstrüksiyonu için değişik teknikler tarif edilmiştir, patellar tendon veya hamstring tendonlarının kullanılması bugün için en popüler olanlarıdır. Ön çapraz bağ rekonstrüksiyonunun amacı, dize hareket kısıtlılığı olmadan stabilite sağlamak ve hastanın yaralanma önceki fonksiyonel seviyesine ulaşmasını sağlamaktır. Ameliyatın başarısı uygulanan teknik kadar ameliyat sonrası yapılacak rehabilitasyona da bağlıdır.

Diz yaralanmalarını önlemek için bazı basit önlemler alınabilir :
1. Dizlerinizi bükük pozisyonda tutmaya çalışın, düşme esnasında dizleri açmaya çalışmayın
2. Düştükten sonra, kurtulmak için çaba göstermeyin, durana kadar yerde kalın.
3. Kaya ve tümseklere dikkat edin
4. Kayak için dizayn edilmiş malzemeleri kullanın, kayakların ayağınıza iyi bağlı oldup olmadığını kontrol edin
5. Yorulduğunuz zaman mutlaka dinlenin veya o gün için kaymayı bırakın. Düşmeler genellikle yorulunca meydana gelmektedir.
6. Alkol aldıysanız kayak yapmayın çünkü refleksleriniz zayıflayacaktır ve kaslarınız daha çabuk yorulacaktır.

Kırıklar meydana gelebilecek diğer bir ciddi yaralanma grubunu oluşturur. Kullanacağınız malzemeler bu tip yaralanmaları önlemek için çok önemlidir. Uyluk ve kaval kemiklerinde olabilecek kırıklar daha çok sabit ayak üzerinde dönme hareketiyle meydana gelir. Omuz ve el bileği kırıkları daha çok snowboard yapanlarda öne doğru açık kol üzerine düşme ile olmaktadır. Bir de bahsetmemiz gereken diğer bir yaralanma ki gözden kaçırılabilir, el baş parmak iç yanı bağ yaralanmalarıdır. Bu ciddi bir yaralanmadır ve mutlaka gerektiği gibi tedavi edilmelidir.

Omuz çıkığı da olası bir yaralanmadır. Omuz çıkığı koruyucu tedavi ve rehabilitasyona rağmen tektrarlayabilir. Bunun sebebi omuz başını sabitleyen yapılarda da değişen derecelerde hasar olmasındandır. Bu durumda cerrahi tedavi mutlaka gerekecektir.

Herhangi bir yaralanma meydana geldiği zaman bu yaralanmanın derecesinin belirlenmesi önemlidir. Hemen kaymayı bırakın ve yardım gelmesini bekleyin. Yaralanan bölgenin istirahata alınması, buz uygulanması, yukarıya kaldırılması ve kompresyon ilk yardımın temelini oluşturur.

Yaralanmaların değerlendirilmesi ve tedavinin düzenlenmesi mutlaka uzman hekimler tarafından yapılmalıdır.


Mavi forum

Hiç yorum yok: