6 Mayıs 2007 Pazar

Somatizasyon

Yasanan psikolojik sorunlar, kisinin bedensel bir sorununun oldugunu ifade etmesini gerektirebilir. Bazen sikintiniz daha somut olmak zorundadir mesela basiniz ya da mideniz agrimalidir. Psikiyatride buna bedensellestirme (Somatizasyon) denir. O zaman cevrenizden daha cok yardim gorur daha cok ilgi alaka bulursunuz. Uzun yillar boyunca gecmeyen bu tur bedensel hastaliklarin altinda psikiyatrik bir hastalik arama cogu zaman hekimlerin de aklina gelmez. Agri kesicilerle bir turlu kesilmeyen agrilar sikinti ve gerginlik veren durumlarda hastalik belirtilerinde eger artma da varsa o zaman psikiyatrik hastaliklar dusunulmelidir.

Daha cok kadinlarda gorulen ve somatik (bedensel) agrilarla giden somatizasyon bozuklugu ile hastalar doktor doktor dolasir, cantalar dolusu ilac alir ancak ciddi bir duzelme olmaz. Stressor faktorler devam ettikce mevcut hastalikta devam eder. Tarihte histeri olarak da bilinen bu rahatsizlik genellikle 30 yasindan once baslar ve yillarca degisik bedensel yakinmalarla devam eder gider. Psikiyatri literaturunde Somatizasyon bozuklugu olarak bilinen bu rahatsizlikta bir cok bedensel belirti ile giden yakinmalar vardir. En az dort alanda belirti tanimlanir.

Bas, karin, sirt, eklem agrilari, mide, bagirsak yakinmalari vardir. Agri disinda en az bir cinsel yakinmada eslik eder. Kadinlarda adet duzensizlikleri, agrili adet gorme bulanti kusama ile giden gebelikler geciririler. Erkeklerde ise sertlesme bozuklugu ve ejekulasyonla ilgili bozukluklar sikca karsimiza cikar.

Ayrica agrinin disinda mide barsak hareketlerinde bozulmadan tutunda bulanti kusma ve ishale varan belirtiler sikca karsimiza cikar. Ancak burada gorulen belirtilerin zannedildiginin aksine amacli olarak ortaya cikarilmadiginin bilinmesi gerekir. Gerci amacli olarak belirtileri cikaranlar da vardir. Onlara somatizasyon bozuklugu demiyoruz zaten. Bu cogul bedensel yakinmalar bilinen herhangi bir tibbi duruma bagli degildir. Yani bu sikayetlerle basvurulan hekimler belirtilerin ardinda herhangi bir hastalik bulamamaktadirlar.

Bu hastalar genellikle yakinmalarini renkli ve abartili kelimelerle dile getirirler. Etrafinizda tiyatral olarak bunu yasayan insanlar olmustur. Hic boyle karin agrisi tarifi duymamis olugunuzu fark edersiniz. Bu hastalar genellikle ayni anda ayni hastalik icin bir cok hekime basvururlar bu yuzden karisan tedaviler bazen hastaligin seyrini bile etkiler ve hastalik tablosu hekiminde kafasini karistirir. Bu yuzdende uzayan ve bitmeyen bir tedavi sureci hasta icin hem madden hem de manen bir yuk olur.

Mevcut bu yakinmalar sik sik film cektirmeye sik sik hekime muracaat etmeye yol acar. Mevcut yakinmalarla uyumlu bir laboratuar bulgusu ise cogunlukla yoktur. Bu nedenle de hastalar hastaliklarinin tip tarafindan bile kesfedilemediginden yakinirlar. Bazen geriye donup bakildiginda bir yigin mudahalelerde bulunuldugu fark edilebilir. Hatta bazen ameliyat edilmis hastalarla bile karsilasiriz.

Bu hastaligin sikligi %0,2'den %2'ye kadar degisen oranlarda verilmektedir. Uzun suren ancak dalgali bir seyir gosterir yani belirtiler bazen cok agirlasir. Kisinin isi gucu aksar ama genelde hep halinden ve hastaliklarindan sikayetci insanlar olarak karsimiza cikarlar.

Bu durum kadinlarda erkeklerden daha siklikla karsimiza cikar. Ancak nadiren de olsa gorulebilen erkekler vardir ki bu hastalar genellikle cok daha dramatik seyrederler. Isleri bozulur. Uzerlerine dusen vazifeyi hastaliklari nedeniyle yapamazlar. Ve sosyal uyumlari bozulur.

Hiç yorum yok: