Yilda 2.5-3 milyon kisi cilt kanseri oluyor. Bronzluk modasi ve solaryumun da etkisiyle her yil yuzde 5 artis gosteren bu hastalikta, ilk 10 yasta alinan gunes isinlarinin rolu cok buyuk!
Dermatoloji Profesoru Gonul Ergenekon, cilt problemleri ve kanserdeki artisin nedenlerini, yasam standartlarinin degismesi, gunese eskiye kiyasla daha fazla maruz kalinmasi, bronz rengin ozellikle kadinlarda cok moda olmasi, insanlarin bu renge kavusmak icin kontrolsuz guneslenmeleri ve solaryuma kucuk yaslardan baslayan ilgi olarak siraladi.
Solaryumun, yani yapay gunes isinlarinin gunes gibi zararli olabilecegini hatirlatan Ergenekon, ABD'nin bircok yerinde 18 yasindan kucuklerin solaryum salonlarina girmesinin yasaklandigini belirti. Yaygin yanlislardan biri de gunesin sadece yaz aylarinda etkili oldugunu dusunmek ve diger mevsimlerde tedbirsiz davranmak. Ergenekon, bahar ya da kis gunesinin yakmayacagini dusunerek uzun sure guneslenen ve sonucta ciddi yanik, hasar ve ucuklarla kendisine gelen hastalar olduguna dikkat cekti.
En tehlikeli turu tetikliyor
Yasam boyu maruz kaldigimiz isinlarin yuzde 80'ini 20 yasina kadar aliyoruz. 30 yas sonrasi gorulen cilt kanserlerinin cogu da bu donemde alinan isinlarin sonucu. Ilk 10 yildaki gunes yaniklarinin, en tehlikeli cilt kanseri turu olan 'malign melanom' riskini buyuk olcude arttirdigini soyleyen Ergenekon, "Cocuklarin gunesten korunmasi buyuk onem tasiyor" dedi.
Peki gunesin etkisiyle cilt kanseri nasil olusuyor? Gunesten gelen ultraviyole (UV) isinlarinin siddeti, guneste kalinan sure ve alinan toplam enerji miktari cesitli cilt kanseri tiplerinin olusumuyla dogrudan ilgili.
UV isinlari, 100-400nm dalga boyundaki isinlar ve UVA, UVB, UVC olarak uce ayriliyor. UVA, UVB'ye gore derinin daha derin tabakalarini etkiliyor. Dolayisiyla genel kaninin aksine UVA isinlari cok daha zararli. UVB yazin en yuksek yogunluga ulasirken, UVA yil boyunca esit dagiliyor. UVC isinlarinin gecisi ozon tabakasi tarafindan engelleniyor ve bu isinlar sadece derinin ust tabakasini etkiliyor. Bu nedenle ozonun incelmedigi yerlerde, UVA ve UVB kadar zararli degil.
UV, ciltte emildiginde fotobiyolojik, fotokimyasal ve biyokimyasal olaylari uyararak doku hasari yaratiyor. DNA yikimi olusuyor, bagisiklik sistemi bozuluyor ve serbest radikallerin etkisiyle kanser oncesi lezyonlar ve deri kanserleri olusuyor.
Basit onlemler
11.00-15.00 arasi gunesle direkt temas kurmamak. Cilt tipine uygun kremleri gunese cikmadan 30 dakika once surmek.
Gunese cikmadan once lokal kozmetik, lokal ve sistemik ilaclar ile alkol almamak.
Gunese cikmadan once, doktor kontrolunde beta karoten, C ve E vitamini gibi besin takviyelerinden yararlanmak.
Gunesten sonra nemlendirici kullanmak.
Alti yas altindaki cocuklar icin en yuksek koruma faktorlu urunleri secmek.
Vucudunda cok sayida beni ve ailesinde deri kanseri hik�yesi bulunanlarin daha dikkatli olmasi ve doktor kontrolunu ihmal etmemesi...
Cilt tipleri
Tip 1 ve Tip 2: Kizil ya da acik sari saclilar, gunesten cok cabuk etkilenen kisilerdir. Ciltleri cabuk kizarir, su toplar, ancak esmerlesmezler. Cilt kanseri riskleri digerlerine gore cok daha fazladir.
Tip 3 ve Tip 4: Kumral ve bugday tenli kisilerdir. Gunese karsi hassas ya da orta derecede hassaslardir. Orta derecede esmerlesirler.
Tip 5 ve Tip 6: Cok koyu tenli kisiler ve siyah irktandirlar. Guneste yanmazlar, 'pigmente' olurlar.
Dermatoloji Profesoru Gonul Ergenekon, cilt problemleri ve kanserdeki artisin nedenlerini, yasam standartlarinin degismesi, gunese eskiye kiyasla daha fazla maruz kalinmasi, bronz rengin ozellikle kadinlarda cok moda olmasi, insanlarin bu renge kavusmak icin kontrolsuz guneslenmeleri ve solaryuma kucuk yaslardan baslayan ilgi olarak siraladi.
Solaryumun, yani yapay gunes isinlarinin gunes gibi zararli olabilecegini hatirlatan Ergenekon, ABD'nin bircok yerinde 18 yasindan kucuklerin solaryum salonlarina girmesinin yasaklandigini belirti. Yaygin yanlislardan biri de gunesin sadece yaz aylarinda etkili oldugunu dusunmek ve diger mevsimlerde tedbirsiz davranmak. Ergenekon, bahar ya da kis gunesinin yakmayacagini dusunerek uzun sure guneslenen ve sonucta ciddi yanik, hasar ve ucuklarla kendisine gelen hastalar olduguna dikkat cekti.
En tehlikeli turu tetikliyor
Yasam boyu maruz kaldigimiz isinlarin yuzde 80'ini 20 yasina kadar aliyoruz. 30 yas sonrasi gorulen cilt kanserlerinin cogu da bu donemde alinan isinlarin sonucu. Ilk 10 yildaki gunes yaniklarinin, en tehlikeli cilt kanseri turu olan 'malign melanom' riskini buyuk olcude arttirdigini soyleyen Ergenekon, "Cocuklarin gunesten korunmasi buyuk onem tasiyor" dedi.
Peki gunesin etkisiyle cilt kanseri nasil olusuyor? Gunesten gelen ultraviyole (UV) isinlarinin siddeti, guneste kalinan sure ve alinan toplam enerji miktari cesitli cilt kanseri tiplerinin olusumuyla dogrudan ilgili.
UV isinlari, 100-400nm dalga boyundaki isinlar ve UVA, UVB, UVC olarak uce ayriliyor. UVA, UVB'ye gore derinin daha derin tabakalarini etkiliyor. Dolayisiyla genel kaninin aksine UVA isinlari cok daha zararli. UVB yazin en yuksek yogunluga ulasirken, UVA yil boyunca esit dagiliyor. UVC isinlarinin gecisi ozon tabakasi tarafindan engelleniyor ve bu isinlar sadece derinin ust tabakasini etkiliyor. Bu nedenle ozonun incelmedigi yerlerde, UVA ve UVB kadar zararli degil.
UV, ciltte emildiginde fotobiyolojik, fotokimyasal ve biyokimyasal olaylari uyararak doku hasari yaratiyor. DNA yikimi olusuyor, bagisiklik sistemi bozuluyor ve serbest radikallerin etkisiyle kanser oncesi lezyonlar ve deri kanserleri olusuyor.
Basit onlemler
11.00-15.00 arasi gunesle direkt temas kurmamak. Cilt tipine uygun kremleri gunese cikmadan 30 dakika once surmek.
Gunese cikmadan once lokal kozmetik, lokal ve sistemik ilaclar ile alkol almamak.
Gunese cikmadan once, doktor kontrolunde beta karoten, C ve E vitamini gibi besin takviyelerinden yararlanmak.
Gunesten sonra nemlendirici kullanmak.
Alti yas altindaki cocuklar icin en yuksek koruma faktorlu urunleri secmek.
Vucudunda cok sayida beni ve ailesinde deri kanseri hik�yesi bulunanlarin daha dikkatli olmasi ve doktor kontrolunu ihmal etmemesi...
Cilt tipleri
Tip 1 ve Tip 2: Kizil ya da acik sari saclilar, gunesten cok cabuk etkilenen kisilerdir. Ciltleri cabuk kizarir, su toplar, ancak esmerlesmezler. Cilt kanseri riskleri digerlerine gore cok daha fazladir.
Tip 3 ve Tip 4: Kumral ve bugday tenli kisilerdir. Gunese karsi hassas ya da orta derecede hassaslardir. Orta derecede esmerlesirler.
Tip 5 ve Tip 6: Cok koyu tenli kisiler ve siyah irktandirlar. Guneste yanmazlar, 'pigmente' olurlar.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder