25 Nisan 2007 Çarşamba

Varikosel nedir? Nasil tedavi edilir?

Varikosel testislerdeki kani bosaltan venlerin (toplardamar) genisleyip varislesmesidir.
Toplardamarlarin ic yuzeyinde kan dolasimini duzenleyen kapakciklar islevlerini yitirmistir ve kani bosaltamamaktadir. Testisten cikan toplar damarlarin asiri ve anormal olarak genislemis olmasi, testiste isi etkisi ve beslenme bozuklugu sonucu sperm ureten hucreleri toksik bazi maddelerle karsi karsiya birakir. Bu durum maddeler testis icinde etki yarattigi icin sperm olusumunu kotu etkiler. Testislerin sonografik muayenesi ve damarsal arastirilmasi gerekir. Boyle bir durum cerrahi mudahale ile duzeltilir.
Puberte sonrasi erkeklerin yaklasik % 10-20 sinde gorulur. Kisirlik (infertilite) sikayeti olan erkeklerin ise yaklasik %40 inda varikosel mevcuttur. Sekonder infertilite sikayeti olan erkeklerde ( onceden en az bir cocugu olan ancak simdi kisirlik sikayeti ceken) ise bu oran % 80 lerin uzerine cikmaktadir. Varikosel her iki testiste de gorulebilir. Ancak anatomik komsuluklari dolayisi ile sol testiste gorulme orani % 85, sag testiste gorulme orani ise % 15 civarindadir. Bir taraftaki varikosel genellikle diger testisi de etkilemektedir.

Varikosel cogu zaman hicbir belirti vermez. Ancak bazen asagidaki belirtiler gorulebilir:
Testislerde agri
Testislerde kuculme
Testislerde dolgunluk hissi
Infertilite (kisirlik)
Gozle gorulebilen genislemis damarlar
Ele gelen genislemis damarlar

Varikoselin neden kisirliga sebep oldugu konusunda henuz kesin bir bilgi yoktur. Ancak genisleyen damarlarin testislerde sebep oldugu isi artisinin sperm uretimini olumsuz etkiledigi, genisleyen damarlarda biriken kanda anormal konsantrasyonlara ulasan bobrekustu bezi ve renal urunlerin sperm olusumunu olumsuz etkiledigi, yine bazi ����bolik urunlerin artmasi ve oksijenlenmenin azalmasinin sperm uretimini olumsuz etkiledigi gibi birtakim teoriler mevcuttur.

Bazen hastalar testislerinde gordukleri veya ayakta iken ellerine gelen genislemis damarlar sebebi ile doktora gelirler. Doktor tarafindan yapilacak elle muayene ile genellikle tani konur. Bazen ultrasonografi / Doppler gerekebilir. Butun varikoselli hastalara 4 gunluk cinsel perhizden sonra sperm tahlili (spermiogram) yapilip sperm sayisi, hareketliligi ve sekilleri arastirilmalidir. Hastalarin yaklasik %70 inde sperm yogunlugu ve hareketliligi azalmis, sekilleri bozulmustur. Bu hastalarda yuksek oranda kisirlik gorulur.Kisirlik sikayeti olan varikoselli erkeklerde, cok yogun agri sikayeti olanlarda ve testislerinden biri digerine gore anlamli kuculme gostermis varikoselli erkeklerde cerrahi tedavi onerilir. Tedaviye gecmek icin varikoselin mutlaka sperm degerlerini bozmus olmasi gerekir. Yani spermi normal ise tedavi edilmeyebilir. Evli olmayan erkeklerde de varikosel bulunmus ve sperminde bozulma baslamis ise tedavi yapilmalidir. Eger erkek adolesan cagda, yani henuz ergenlige gelmemis ise ve sperm veremiyorsa bu durumda testiste kuculme olup olmadigina bakilir. O taraf testisi %10’dan fazla volum kaybetmis ise yine ameliyat endikasyonu vardir.

Testislerinde agri olan ve muayene ile varikosel saptanan erkeklerde bu agrinin mutlaka varikoselden kaynaklaniyor olmasi gerekmez. Once diger nedenler arastirilmali ve semptomatik tedavi yapilmali, ondan sonra varikoselin tedavisine gecilmelidir.

VARIKOSELIN TEDAVISI AMELIYATTIR

Ameliyat sirasinda mikroskop kullanilmasi onerilmektedir. Ameliyati kasik bolgesinden yapilan kucuk bir kesi ile gerceklesir. Testisi drene eden venler baglanir. Basit bir ameliyattir ve genellikle hastane de yatmayi gerektirmez. Varikosel ameliyatinin basari sansi degisiktir. Mikroskobik yapilan ameliyatlarin basari sansi digerlerine oranla cok daha yuksektir. Yaklasik 30-60 dk. surer. Bu sirada testisle ilgili diger olusumlarin zarar gormemesine ozen gosterilmelidir. Varikosel ameliyati dikkatli yapilmaz ise hidrosel (testis cevresinde sivi birikimi), atrofi gibi komplikasyonlar gorulebilir. Ama son yillarda, ameliyat tekniginde elde edilen ilerlemeler sayesinde bu komplikasyonlara hemen hemen hic rastlanilmamaktadir. Bunda cerrahin deneyimi onemlidir. Ameliyat olacak kisilerin bunu iyi bilmesi ve ameliyati yapacak doktordan da bu konuda bilgi almasi gerekir. Ameliyattan 3 ay sonra sperm uretiminde duzelme gorulmeye baslar. Sperm tetkiki ameliyattan sonraki 3-6. ayda yapilmalidir. Sperm uretimindeki duzelme ameliyat olan hastalarin %50-80 inde gorulur. Gebelik uzerindeki etkisi de yuzde 20-69 civarinda artmaktadir. Azoospermi olgularinda da varikosel ameliyati yapilmasi onerilirse de, basarisinin daha dusuk olacagi onceden belirtilmelidir.

Tup bebek uygulamasi yapilacak erkeklerde de varikosel ameliyati yapildiktan sonra tup bebege gecilmesi basariyi artirabilir. Ameliyat edilen hastalarin bir kisminda sperm degerleri biraz daha yukselerek mikroenjeksiyon (ICSI) yerine asilama (IUI) uygulamasina gecilebilir, hatta dogal yolla gebe kalma sansi da elde edilebilir. Spontan gebelik saglanamayan hastalarda sperm sayisi, motilite veya sperm morfolojisindeki iyilesme ile yardimci ureme tekniklerinin basarisi artmaktadir.

Hiç yorum yok: