Bebeginizin atesi mi var?

Ates, cocukluk caginda en sik rastlanan durumlardan biridir.


Ates bir hastalik degildir. Enfeksiyon, odem, doku hasari, asi gibi nedenlerle vucut isisini duzenleyen termoregulator merkezdeki dengenin bozulmasidir. Ayrica bazi hastaliklarla beraber de gelebilir.

Cocugun vucut isisini olcmenin 4 yolu vardir:

• Agizdan (oral)
• Makattan (rektal)
• Koltuk altindan (aksiller)
• Kulaktan (timponik)

Oncelikle cocugun vucut isisini olcmek icin uygun termometre secilmelidir. Eger cam termometre kullaniliyorsa agizda veya makatta kirilmamasina dikkat etmek gerekir. Cam termometreler iki tur olur; biri agizdan ve koltuk altindan olcum yapan ve digeri ise daha kalin uclu olup makattan olcum yapan tiptir.

Dijital termometreler ise makattan ve agizdan vucut isisini olcebilir. Kirilmaz plastikten yapilmis oldugundan, camdan yapilmis olan termometreden daha kolay okunabilir ve daha hizli sonucu verebilmektedir. Ozellikle son donemde cikan dijital kulaktan olcer termometreler hem iyi sonuc vermekte hem de kolaylik saglamaktadir.

Ates olcer bantlar, duzgun sonuc okuyamadiklarindan onerilmemektedir.

Saglikli bir olcumle alinan sonuclar:

- Oral (agizdan) olcum 38 C (100.4 F) veya daha yuksek

- Rektal (makattan) olcum 38,5 C (101.3 F) veya daha yuksek

- Aksiller (koltuk altindan) olcum 38 C (100.4 F) veya daha yuksek

- Timponik (kulaktan) olcum 38 C (100.4 F) veya daha yuksek ise cocugunuzun atesi oldugu soylenebilir.


Nasil kontrol altina alinabilir?

Cocuk veya bebekte ates goruldugunde evde alinacak basit onlemler buyuk onem tasir. Yalnizca ates dusurucu ilaclar degil bu onlemler de tedaviyi destekler ve sonuca ulastirir. Bazi durumlarda, vucut isisini dusurmek icin ilac kullanilmasi gerekmeyebilir.

Aslinda, cocugu ilacla tedavi etmenin nedeni atesi dusurmenin yani sira beraberinde eslik eden agrilarin ve acinin rahatlatilmasidir. Ancak yuksek ates durumunda bir doktora danisarak hareket etmekte fayda vardir.

Oncelikle bebek veya cocugun bulundugu ortam isisi 21-22 derece civarinda tutulmalidir. Bu isi saglandiktan sonra cocuk rahat ve gevsek giysiler giydirilerek rahatlatilmali, fazla giysileri cikarilmali, beslenme icin fazla zorlanmamali ancak ac birakmamaya ozen gosterilmelidir zira atesli cocugun kalori gereksinimi artar.

Vucutta ortaya cikan sivi ihtiyacina karsin bol miktarda sivi almasi saglanmalidir. Ancak verilen sivinin cok sicak veya cok soguk olmamasina dikkat edilmeli, ilik suyla (29-32 derece) dus yaptirilmali veya islak bezlerle vucut isisi dusurulmelidir.

Doktorun tavsiye ettigi bir ates dusurucu (antipiretik) varsa kullanarak, atesin seyri mutlaka sik araliklarla izlenmelidir. (Ates dusuruculer cocugun yasina ve kilosuna bagli olarak farkli miktarlarda kullanilirlar; bu nedenle mutlaka bir doktora danisarak kullanilmalidir.)

Neler yapilmamali?

Atesi yukselen cocukta bazi basit islemler tedavi edici olurken bazi yanlis uygulamalar ise tedaviyi geciktirici hatta engelleyici olabilmektedir. Bu uygulamalardan bazilari:

• Vucudu alkol veya sirke ile silmek

• Giysilerini usuyebilir korkusu ile cikarmamak veya daha cok giydirmek

• Cok sicak veya cok soguk icecekler vermek

• Doktora danismadan , yanlis ates dusurucu kullanmak

- Asiri dozda veya eksik dozda ilac kullanmak

- Ates dusurucuyu uygun araliklarda kullanmamak (Doktor tavsiyesiyle hareket edilmelidir.)

• Atesli bir cocuk veya adolesana (gelisme donemindeki genc) ates tedavisinde aspirin onerilmemektedir.

• Ates, sucicegi, influenza veya diger viral enfeksiyonlara bagliysa, ASA (aspirin ve muadili ilaclar) REYE sendromu adi verilen bir hastaliga yol acabilir. Bu hastalik beyin ve karacigere hasar veren oldukca onemli bir rahatsizliktir.

Acil durum kabul edilen gostergeler

Ates tespit edilen cocuklarda ve ozellikle bebeklerde:

• Ates 40 derecenin uzerinde goruluyorsa,

• Cocuk 2 yas altinda ise,

• Cocukta, atesle beraber aglama, inleme ve dokunuldugunda huzursuzlanma varsa,

• Atesle beraber yogun uyku egilimi varsa,

• Ciltte mor dokuntuler gorulurse,

• Nefes alip vermede gucluk varsa,

• Yutkunmada gucluk yasaniyorsa,

• Bebek daha once "havale" gecirmis ise,

• Genel gorunusunde anormallik varsa,

• Boyun kisminda sertlesme hissedilirse,

• Devamli kusma, diyare (ishal) durumu soz konusu ise, vakit kaybetmeden doktora basvurulmalidir.