Karga

Sevgili İlber hoca, duydum ki sarayın kargalarına savaş açmışsınız. Gördükleri her parlak objeyi çalan, yükseklerden ceviz atıp kıran, çöpleri karıştıran, Topkapı’nın papağan kolonisiyle didişen bu kargalar konusunda serzenişinizi anlıyorum. Hatta, Osmanlı’nın güzelim şahin ve şahinci geleneğini tekrar gündeme getirmenizi romantik bile buluyorum... Düşünsenize, güzelim Topkapı Sarayımızın koruyucu bir şahini olabilir ve bu şahin, her zaman takım oyunu oynayan kargaları sarayın bahçesinde kovalayabilir. Heyhat, kargalara olan zaafımdan mıdır, kaçan-kovalayan hayvan görüntülerine karşı geliştirdiğim kerahattan mıdır nedir, bu niyetinize çok da sıcak bakamıyorum. Çok iyi bilirsiniz, kargalar zeki kuşlardır. Gılgamış destanının Nuh’u Utnapiştum, suların çekildiğini öğrenmekiçin iki kuş salmıştır. Bunlardan güvercin olanı, zeytin dalsız, yani “toprak-habersiz” geri döner. Oysa karga geri gelmez- eski insanlar, karga aklını bildikleri için, toprak bulmuştur hükmüne varıp yeni düzenlerine geçerler. Gemi sürgününden hayata... Aesop’un M.S.2 yüzyılda yazdığı masalı da çok iyi bilirsiniz. Akıllı karga, sürahinin dibindeki suya ulaşamayınca, çakıl taşı doldurarak suyu yükseltir. Kaba güç kullanarak değil, zekasını kullanarak hedefine ulaşır. Siz onların mitolojide ölü ruhu taşıyan karanlık varlıklar olduklarına, gotik yaftalamalara bakmayın. Zavallı karga ispiyonculuk yaptığı için “karartılmıştır”. Apollo’ya, sevgilisi Coronis’in onu aldattığını söyledeği için, Tanrı onu bir nazarıyla beyazdan siyaha boyamıştır.   Kuş ne yapsın, ulaklık görevini yerine getirmekten başka bir suç işlememiştir. Sonuçta kargalar, Topkapı’nın sütlü mermerlerini, kırdıkları cevizlerle lekeliyor mu? Evet. Ama, bu yeşil lekeler, paslanmış bronzlara, İznik mürekkeplerine pek güzel yakışıyor. Kargalar, devrik kamyonlardan üreme yeşil papağanların yumurtalarını çalıp, laleleri mi gagalıyor? Evet Ama muzurluğun da bir cazibesi yok mudur? Filhakika, her şeyin çoğu zararlıdır, bu doğru. Ama şimdilik Topkapı’nın kargaları bize oyunbazlığın en matrak halini göstererek çok yararlı bir şey yapıyorlar. Yeşil ceviz damgaları ve çalıntı çivileriyle. Ayrıca unutmayalım, gelecekte kargaları meslek sahibi yapabiliriz: 2008 yılında, Joshua Klein, otomatlardan “kopardıkları” küçük mükefatlar karşılığında kargaların ideal birer çöp toplayıcısına dönüştürebileceğini öne sürdü. Topkapı kargaları, pekala oranın temizliyicisi olabilirler.