13 Mayıs 2007 Pazar

17 Soruda Dis Sagligi

Beyaz ve saglikli disler icin

Soru: Dis taslarini temizletmek zararli mi?
Cevap: Tabiki zararli degildir. Hatta bu islemi temel alan anabilim dali dahi vardir. Dis taslari butun diseti hastaliklarinin etken faktorudur. Nihai itibari ile agizdan bilincli ve ehil ellerce uzaklastirilmasi gerekir. Ancak ''nasilsa dis hekimim temizler'' mantigi ile agiz hijyen uygulamalarindan uzak durmak her islemden sonra distasi birikimine canak tutar. Onemli olan dis taslarini temizletmek degil, disleri temiz tutmaktir. Cunku dis tasi temizligi kozmetik bir is degil, bir tedavi bicimidir.

2 Soru: Hangi araliklarla dis taslarimi temizletmeliyim?
Cevap: Bunun bir periodu yoktur. Cunku muayeneler ve kontroller arasi gecirilen surede amac disleri ve agiz dokularini temiz tutmaktir. Bunun yerine 6 ayda bir hekim kontrolu daha uygun bir oneri olacaktir.

3 Soru: Hangi dis macununu kullanmaliyim? En iyisi hangisidir?
Cevap: Dis macunu konusunda bir hekimin herhangi bir markaya angajmani etik olmayacaktir. Zaten onemli olanda hangi macunla temizlik yaptiginiz degil, mekanik temizlik prosedurlerini ne olcude yerine getirdiginizdir. Hekimiminizin size marka onermemesi size bir sey kaybettirmeyecektir. Bilinen herhangi bir macun isinizi gorecektir. Zira su ile yapilan fircalamalar bile onemli olcude yeterlilik gosterebilir.

4 Soru: Dis ipi kullanmali miyim?
Cevap: Tabiki evet. Dis ipi bize en cok yardimci oral hijyen araclarindandir. Dis fircasi ile ulasamayacagimiz dis arasi bolgeleri, curuksel veya dis eti ile alakali tum hastaliklarin genellikle baslangic yeridir. Bilhassa caprasik dislerde durum daha da onem kazanir. Bu yuzden dis fircalamaya ek olarak gunde bir kere dis ipi kullanmakta fayda vardir. Not: Lutfen hangi dis ipinin size uygun oldugunu ve dis ipinin nasil kullanilacaginizi hekiminize danisiniz.

5 Soru: Dislerimi ara sira karbonat ya da tuzla fircaliyorum. Dogru yapiyorum degil mi?
Cevap: Dislerinizi temiz tutmak icin klasik yontemler disinda baska bir yonteme gerek yoktur. Hatta karbonat yada tuz gibi asindirici maddelerin yanlis kullanimi, dissel asinmalara yada travma kaynakli dis eti cekilmelerine sebebiyet verebilir. Uygun bir dis fircasi ve dis macunu ile yapacaginiz metodik bir fircalama aliskanlik haline getirilebilirse, bir diger ispatsiz yonteme gerek kalmayacaktir.

6 Soru: Diseti hastaliklarini nasil fark edebilirim? Bu hastaliklarin ilk belirtileri nelerdir?
Cevap: Diseti hastaliklari, kisaca disi cevreleyen dokularin iltihabi olarak kabul edilir. Genellikle agri vermezler. Bu da; kisinin diseti hastaliginin farkina gec varmasina sebebiyet verir. Bu yuzden bu hastaliga sinsi bir hastalik dersek yerinde olur. Saglikli diseti gul kurusu pembe renkte, dis uzerine siki sikiya yapisik ve bicak sirti gibi keskin sonlanan, kanamasiz ve siskin olmayan yapidadir. Sagligin bozulmasi ile oncelikle renk kirmizimsilasir, dis eti hafif siskinlesir ve dis uzerindeki siki sikiya tutunma ozelligini yavas yavas kaybeder. Dis uzerindeki tutunma bolgeleri bicak sirti formundan uzaklasir. Agiz kokusu olusmaya baslar ama herseyden onemlisi fircalarken ve /veya tukururken yada sert bir gida issirirken kanama bas gosterir. O vakit hastanin yapmasi gereken, derhal bir dis hekimi yada bir diseti uzmani ile kontakt kurmaktir. Aksi takdirde geri donusumsuz sonuclar olusabilir ve bu durum hastayi ve hekime guc durumda birakir. Unutulmamalidir ki disi agizda tutan, onu cevreleyen destek dokulardir. Destek dokularin kaybi disin kaybi demek olacaktir.

7 Soru: Dis beyazlatmak zararli midir?
Cevap: Aslinda bu konu hekim camiasini da ikiye bolmustur. Faydasina inanmayan hekimlerin yanisira calismalarin sonuc verdigini ispat eden meslektaslarimizda vardir. Biz Medikodent hekimleri olarak, dis beyazlatmanin uygun teknik,uygun ekipman ve uygun nosyon rehberligi ve uygun vaka secimi kriterlerinin hepsinin ayni andaki beraberliginde, basarili olacagini kabul etmekteyiz. Cunku sagligin tanimi fiziksel,biyolojik ve ruhsal acidan tam bir iyilik hali olarak yapiliyorsa, dislerinin renginden memnun olmayan ve bunu kendisine problem kabul eden kisi sagliksiz sayilir.Bu tanima uyan kisi icin, dis beyazlatma bir tedavi bicimi olacaktir. Ancak kabul etmek gerekirse dis beyazlatma beklentisi ile klinigimize gelen hastalarin asil sorunu boyayici maddelerle kirli gorunen dislerdir ve bunun tedavisi ise profesyonelce ama gayet rutin bir islem olan dis tasi temizligi ve parlatmadir. Ve tecrubeyle sabittir ki, bir cok kisi icin bu islem en uygun tedavidir. Ancak yinede dislerinin daha beyaz gorunmesini isteyen kisilere vital bleaching dedigimiz yontem uygulanabilir. Ancak hasta beklentileri gerceklik sinirlarini asmamalidir. Dis beyazlatmada utopik beklentiler karsilanamaz ve memnuniyetsizlik olusur. Buna ilaveten ornek verecek olursak; caydan gordugumuz zarar kadar yada tv seyrederken aldigimiz radyasyon kadar minimal bir zarari goze almak gerekir ve herseye ragmen uygun sartlarin varliginda dis beyazlatma yapilabilir. Ve basarili sonuclar almak hicde zor degildir.

8 Soru: Beyaz dolgu mu daha iyidir, siyah dolgu mu?
Cevap: Dolgu maddesini secerken dis hekimleri maddenin arka dislerde cigneme basincina dayanabilmesini; on dislerde mumkun oldugunca fark edilmemesini; disin pulpasina zarar vermemesini goz onune alirlar. Siyah renkli amalgam dolgularin sizdirmazligi, cigneme basincina dayanikliligi, uzun omurlu olusu avantajlardir. Dezavantajlari ise estetik acidan olumsuz rengi, kimyasal sertlesmesi ve nadir de olsa icerigindeki civaya olan alerjidir. Beyaz renkli kompozit dolgularin avantajlari estetik basari, fark edilmemesi ve isinla sertlesmesi (sertlesmesi kisa zaman alir 2 saat gibi bekleme suresi gerekmez). Dezavantajlari ise sizdirmazligi amalgam kadar basarili degildir,omru daha kisadir ve daha pahalidir.Estetik kaygi cok onemli olmadikca dolgu seciminin tercihi dis hekimine birakilmalidir.

9 Soru: Dislerimin uclari asinmis gibi duruyor. Sizce nedeni nedir? Ne yapmaliyim?
Cevap: Sebebi dis gicirdatma ve/veya dis sikma aliskanligidir. Bruksizm (dis gicirdatma) genellikle uyku esnasinda olusan guclu cene hareketlerinin neden oldugu ceneleri sikma, disleri gicirdatma olayidir. Genellikle bu aliskanliga sahip bireyler bundan habersizdir. • Dis gicirdatmanin sebepleri; stres ve Malokluzyon (dislerin dizilis ve siralanisindaki bozukluklar) dir • Dis gicirdatmasi sonucu agiz ve dokularinda su belirtiler gorulebilir: Dislerin cigneyici yuzunde olusan asinma; Dislerde kirilma; Dislerde asiri hassasiyet; Dis etinin geriye cekilmesi ve genellikle bununla birlikte olusan disin boynunda dis eti hizasinda olusan centik seklindeki asinmalar; Dislerde sallanma; Yanaklarda irritasyon (tahris) ; Kas agrisi; Bas agrisi; Cene ekleminde agri. • Tedavi: Dis hekimi tarafindan uygulanan "gece plagi", dis gicirdatmasi semptomatik tedavisinde kullanilan en onemli aractir. Bunun yaninda bazi ek tedaviler de gerekmektedir. Stres terapisi; Rahat uyumayi saglayici onlemler, Hatali yapilmis dis dolgusu ve kaplamalarin yenilenmesi, Eksik olan dislerin yerine koyulabilmesi icin protez uygulamalari.

10 Soru: Benim dis problemim irsi, bircok disimi bu yuzden kaybettim. Kalanlari cektirip dis yaptirayim diyorum. Sizce nasil olur?
Cevap: Yapilan arastirmalara gore %30 oraninda genetik bir yatkinlik vardir. Ayrica agiz bakiminin kotu olmasi ile basta diseti hastaligi olmak uzere tum curuksel faaliyetlerin gelisme olasiligi 6 kat daha artar. Ailede diseti problemi yada curuge yatkinlik olan bir kisi var ise dislerinizi kaybetme durumu ile kalmamak icin mutlaka bir dishekimine muayene olunuz.

11 Soru: Disetlerim sikca kaniyor, acaba neden?
Cevap: Dis eti hastaliklarinin ilk ve en onemli belirtisi diseti kanamasidir. Disetlerinde renk, sekil bozukluklari ve agiz kokusu ile kendini daha da belli eder. Saglikli diseti gulkurusu acik pembe renktedir. Dise ve kemige sikica yapismis olup, portakal kabuguna benzer parlak - puturlu bir gorunumu vardir. Diseti hastaliginin temel nedeni bakteri plagi denen dise sikica tutunmus, yapiskan saydam bir tabakadir. Tirnaginizla disinizin uzerini kaziyarak plagi fark edebilirsiniz. Bakteri plagi kaldirilmazsa sertlesir ve dis tasi ya da tartar olarak isimlendirilen birikintiler olusur. Plaktaki bakteriler tarafindan uretilen toksinler (zararli maddeler) disetlerine zarar verir. Toksinler disetlerinin etrafindaki destek dokularini yikar, dislerden uzaklasir, olusan periodontal ceplerde daha fazla bakteri plagi birikir. Periodontal hastalik gelistikce cepler daha da derinlesir. Bakteri plagi dislerin aciga cikmis kok yuzeylerine yapisir. Dislerin kemik destegi yok olur ve tedavi edilmeyen disler sallanmaya baslar ve sonunda cekilmek zorunda kalirlar.

12 Soru: Sut disleri zaten dusecek neden dolgu yapalim ki?
Cevap: Tedavi edilmeyen sut disi curukleri, agri, kotu koku, cigneme zorlugu, beslenme bozuklugu ve cirkin goruntuye yol acar. Bu donemdeki tedavi edilmeyen dis bozukluklari, ileride dis carpikligi, cene gelisiminde bozukluk ve genel saglik problemlerine (romatizmadan kalp rahatsizliklarina kadar) sebep olabilecektir. Dolayisiyla sut dislerindeki curukler, "nasil olsa yerine yenileri gelecek" yanilgisina dusmeden tedavi edilmelidir. Sut dislerindeki curukler; agri ile cocugun cok kucuk yaslarda tanismasina ve gelecekte bazi fobileri olmasina neden olabilir. Ayrica bu curukler sut dislerinin cok erken kaybina neden olabilir ve bu da sut dislerin daimi dislere surme rehberligi yapmasina engel olur.

13 Soru: Cocugumu hangi yastan itibaren size getirmeliyim?
Cevap: Bebek 6–8 aylikken. (yani ilk disler agizda gorundugunde) temizleme islemi baslamalidir. Sabah kahvaltisi sonrasi ve gece yatmadan once disleri (en azindan cigneme yuzeylerini) temiz bir tulbent ya da gazli bezi islatarak silmek, temizlemek yerinde olur. Dis fircasi kullanimina ise cocugun arka dislerinin cikmasindan sonra (ortalama 2,5 - 3 yasinda ) baslanmasi uygundur. Okul oncesi cocuklarda dis fircalama icin bir teknik uygulatmak cok zordur. Bu yaslarda onemli olan, cocuga dis fircalama aliskanligi kazandirmaktir. Cocuklar dis fircalarken cogu zaman dislerin gorunen ya da kolay ulasilan yuzlerini fircalar. Oysa curuklerin onlenmesi icin dislerin ara yuzleri ve cigneyici yuzeylerini cok daha iyi temizlemek gerekir. Bu nedenle fircalamadan sonra anne-babanin kontrolu iyi olur.

14 Soru: Dislerimdeki lekelenmelerin nedeni nedir?
Cevap: 1-Icten gelen renklenmeler: Travma, uygun yapilmayan kanal tedavileri, amalgam dolgular, cocukluk donemindeki sut disi iltihaplanmalari, tetrasiklin lekelenmeleri, asiri flor alimina bagli renklenmeler. 2-Dis faktorlere bagli lekelenmeler: Agiz hijyeni iyi olmayan hastalarda gorulen renklenmeler, sigara, tutun, puro renklenmeleri, uzun sure “klorheksidin” gargaralarini kullananlarda sari-kahverengi lekeler, yaslanmayla beraber gorulen lekelenmeler.

15 Soru: Agzim cok cabuk kuruyor. Sizce nedeni nedir?
Cevap: Iste nedenler: • Biyolojik yaslilik: Bu etkili bir faktordur, tek basina etkili degildir. • Sistemik hastaliklar: Romatizmal hastaliklar(Sjogren's sendromu), Bagisiklik sistemi hasari (AIDS), Hormonal bozukluklar (Seker hataligi), Norolojik bozukluklar (Parkinson) • Cigneme kabiliyetinin azalmasi: Eger beslenme aliskanliklarinizda sivi ve yumusak gidalar agirliktaysa cigneme fonksiyonu azalir. • Tukuruk bezlerinin cerrahi olarak cikarilmasi • Radyoterapi: (Radyasyon tukuruk bezlerinde kalici hasar yapar) • Ilaclar: (400'un ustunde ilac turu agiz kurulugu yapar: dekonjestanlar, diuretikler, tansiyon ilaclari antidepresanlar, antihistaminikler) • Kafein ve alkol tuketimi

16 Soru: Agiz kokusunun nedenleri nelerdir?
Cevap: Agiz kokusunun sebebi olu bakterilerin atik maddesi olan ve volatile sulfur adi verilen bir gazdir. Nefeste olusan kotu koku buyuk oranda agiz ici kaynaklidir. Agiz ici bir enfeksiyon, ilerlemis bir diseti hastaligi ya da sadece agiz icinde birkac saatten fazla kalmis gida artiklarina yerlesen bakteriler kokuya sebep olurlar. Kokuya sebep olan diger sistemik problemler ise: Tonsilit, akciger iltihabi, sinuzit, seker hastaligi (aseton kokusu), mide bagirsak hastaliklari, bobrek yetmezligi (baliksi koku), karaciger ve metabolizma bozukluklaridir. Agiz kokusunun oncelikle sebebi teshis edilmeli ve buna gore tedavisi yapilmalidir. Agiz ici kaynakli kokularda yapilmasi gerekenler ise Tum curukler tedavi edilir. Dis eti hastaligi tedavi edilir. Cepler ve dis taslari elimine edilir Gomulu ve yari gomulu 20 yas disleri cekilir

17 Soru: Yarin cocugumu size getirecegim gelmeden once yapmam gereken bir sey var mi?
Cevap: Kahvaltisini yaptiktan sonra dislerini fircalatip oyle getiriniz. Igne, agri, dis cekimi gibi durumlardan bahsederek korkutmayiniz. Cocugunuzun uyku saatini randevu zamanina denk getirmeyiniz.

Medikodent

Hiç yorum yok: