11 Mayıs 2007 Cuma

Cocuklarda Inat ve Cozum Yollari

Cocuklarda inatlasma her yas doneminde gorulur. Bagimsiz birer birey olduklarinin farkina varmaya baslamalari ve dunyayi kesfetme meraklari bu inatlasma surecini tetikler. Cocuklar anne-babalari ve cevresindekiler ile ayirim yapmaksizin her zaman ve her konuda catismaya girebilirler. Cocularin bir inatlasma nobeti suresince fikir degistirdigine tanik olabilirsiniz. Bazen, neyi isteyip neyi istemedigini bile anlayamazsiniz. Ornegin, acikmistir ama evdeki yemegi yememekte direnir, hamburger ister, hamburgerciye gidersiniz, ben bundan istememistim otekinden al diye tutturur, oteki menuden alirsiniz baska bir bahane bulur vs. Birinizden biri yenik dusene kadar devam eder bu surtusme.

Cocugunuzun inatlasma donemlerinde her iki tarafin da amaclarini acikca ortaya koymaya calisin. Sizin amaclariniz cok cesitli olabilir; ona yemek yedirmek, bir oyuncakcinin onunden geri cekmek, ablasinin odasindan cikmasini saglamak veya uyutmak. Onun ise tek bir amaci vardir; sizin dediginizin tersini yapmak. Ancak bu sekilde size kendisinin bagimsiz bir birey oldugunu, kendi tercihlerini kendisinin yapabildigini kanitlayacaktir. Pek cok anne-baba bunun farkinda olmadigi icin cocuklariyla gereksiz yere catismaya girer ve kendilerini de cocuklarini da yipratir. Daha da kotusu bazi cocuklar bunu bir aliskanlik haline getirirler, daha ilerki yaslara tasirlar ve/veya anne-baba bu catismalara cozum olarak siddete basvurmaya baslar. Kisacasi cok kucuk yaslarda baslayan ve cocuklarin gelisiminde cok dogal olan inatlasma, anne-baba ve cocuk arasindaki bir iletisimsizligin baslangic noktasi olabilir ve bir kisirdonguyle son bulabilir.

Cocugunuzla catismaya girdiginizde yapmaniz gerekenler soyle siralanabilir;

1. Her seyden once bu durumda sogukkanliliginizi korumaya calisin. Derin bir nefes alin ve icinizden "O sadece bir cocuk" deyin. Ofkeli bir tavir takinmayin, yumusak ve uzlasmaci bir ses tonuyla konusmaya ozen gosterin. Kesinlikle basarisiz olacaginizi akliniza getirmeyin.

2. Sahada olmadiginizi ve futbol oynamadiginizi unutmayin; her ikiniz de kazanabilir, her ikiniz de amaciniza ulasabilirsiniz. Amaciniz ona, kimin guclu kimin gucsuz oldugunu ispatlamak degil, o anda elde edemeyecegi bir seyden vazgecmesini saglamak olmali.

3. Istedigi seyi neden yapamayacaginizi basit bir sekilde aciklayin ve bu aciklamayi yaparken mutlaka bu durumdan dolayi ne kadar uzgun oldugunuzu belirtin. Onun istedigi seyi sizin de istediginizi ama kosullarin buna izin vermedigini soyleyin. Duygularini paylastiginizi bilmek onu hem rahatlatacak, hem de sizi ona karsi surekli engeller koyan bir dusman olarak gormesini engelleyecektir.

4. Ona kararli ve tutarli, fakat mutlaka sevecen bir tavirla yaklasin. Once "hayir" dediginiz bir seye sonradan "evet" derseniz cocugunuz bunu size karsi surekli kullanmaya baslayacaktir. Baska zaman ve durumlarda da siz pes edene kadar da sizinle catismaya devam edecektir.

5. Ona gerekli aciklamalari yaptiktan, uzgun oldugunuzu soyledikten ve bu konuda kararli oldugunuzu hissettirdikten sonra biraz zaman taniyin. Bir sure sonra yeniden istedigini elde etmek konusunda sizinle inatlasmaya baslarsa hic tepki vermeyin. Birkac denemeden sonra vazgececektir.

6. Cocugunuz herseye ragmen sizinle inatlasmaya devam ediyorsa, dikkatini istedigi seyden baska bir noktaya cekmeye calisin. Bu bir cizgi film, bir kus, bir kedi, sevdigi bir yiyecek veya oyun vb. herhangi birsey olabilir. Cocugunuz sakinlesene kadar ilgisini cekebilecek degisik alternatifler deneyebilirsiniz. Bu kucuk yastaki cocuklarda daha cok gecerlidir. Ancak, okul yasina kadar, hatta bazen daha sonrasinda bile bu yontemin yararini gorebilirsiniz.

7. Cocugunuza secenek sunun, boylece onu bagimsiz bir birey olarak tanidiginizi, onun kararlarina saygi duydugunuzu dusunecektir. Kendisiyle ilgili kararlari verebildigini ve onun secimine oncelik tanindigini dusunerek inatlasmaktan vazgececektir. Siz de makul bir kac secenekten birini kabul ettirebildiginiz icin kendinizi rahat hissedeceksiniz. Sundugunuz secenekler ne kadar az olursa cocugunuzun karar verme suresi de o kadar kisa olur. Sundugunuz seceneklerin, herhangi birinin secilmesi durumunda onayladiginiz secenekler olmasina dikkat edin ki, yeniden bir anlasmazlik yasamayasiniz.

Hiç yorum yok: