stres........

.

Stres hastalik nedeni
Cagin hastaligi olarak adlandirilan stres, gunumuzde bircok hastaligin da sebebi olarak gosteriliyor.ISTANBUL - Anadolu Saglik Merkezi�nden Psikiyatri Uzmani Banu Buyukkal, stresi ve stresle basa cikmanin yollarini anlatti.



Stres kisinin kendisine yuklenen asiri baskilara veya karsilamakta zorlanacagi maddi ve manevi taleplere verdigi olumsuz tepkir. Kisi icin itici guc olabilecek yapici baski veya zorlanma ile bu baski asiriya kactiginda ortaya cikan stres ve gerginlik birbirinden cok farklidir. Kotu bir kaza, olum, acil durumlar, afetler veya ciddi hastaliklar stres yaratabilir. Bunlarin yanisira isyerinde veya aile ortamindan kaynaklanan gundelik yasamla iliskili stresler de bulunur.

Bugunku zor yasam kosullarinda sakin ve dingin kalmak hic kolay degil. Herkes, hergun bir cok farkli bicimde stres yasiyor. Servis kacirmak, araba kullanirken yanlis yola girmek, trafikte takilip kalmak, evde sularin akmamasi, cocuklarin huysuzlugu vs. kisa sureli olmasi gereken stresler yaratir. Hatta o gunku islerin veya hafta sonu tatilini planlamak bile stresli olabilir.

Yasami tehdit eden hastaliklar, evlilikte siddetli gecimsizlik yada bosanma, iflas, isyerinde baski, issizlik gibi daha suregen stresler de bulunur. Iste bunlar, kiside gerginlik yaratip, varolan hastalik belirtilerine katkida bulunabilir. Hatta kendileri bazi hastaliklar yaratabilir.

Sagligin bozulmakta olduguna dair en yaygin belirtiler ise bas agrisi, uyku bozukluklari, yogunlasma guclugu, unutkanlik, sinirlilik, mide-bagirsak rahatsizliklari, is tatminsizligi, enerjisizlik, moralsizlik, cokkunluk ve kimi zaman panik ataklari seklini alan yogun kaygi seklinde siralanabilir. Bunlar tedavi gerektiren psikiyatrik bozukluklara donusebilir. Kiside onceden varolan astim, ulser, migren, artrit, urtiker, sedef, diyabeti hipertansiyon veya kalp sorunlari gibi bazi rahatsizliklar stres yuzunden alevlenebilir. Asiri zayiflamak ya da kilo almak soz konusu olabilir. Sigara ve alkol kullanimi ya da bagimliligi gelisebilir. Siddetli stresler, ozellikle yuksek tansiyonu olanlarda �inme� riskini de arttirir.

Stres sirasinda kadinlarla erkeklerin verdikleri tepkiler arasinda farklilik oldugu one surulur. Kadinlar daha disa vurumcu ve paylasimci yaklasabilirken, strese bagli olarak testeron duzeylerinde yukselme oldugu ortaya konmus olan erkekler daha dusmancil veya ice kapanik olabilmekte, �dovus ya da kac� yaniti verebilmekteler.

Arastirmalar, isle baglantili bazi stres etmenlerinin kiside daha fazla hastalanma riski olusturdugunu gosteriyor. Bunlar:
Kisinin sorumluluklarini ilgilendiren konulardaki kararlarda soz hakki olmamasi.
Kisinin kapasitesinin uzerinde is yukunun olmasi.
Calisanlar ve is verenler arasinda etkili bir iletisim olmamasi, catismari cozme yontemleri bulunmamasi.
Aileden uzun sureler uzakta kalinmasi.
Alinan maasin hakedilenden cok daha dusuk olmasi.
Kendi isini yurutenlerin ekonomik sikintilari veya teslim tarihine is yetistirme zorunluluklari.

Yaklasik bes insandan biri islerini, �cok stresli� veya �son derece stresli� seklinde tanimliyor. Yogun stres soz konusu oldugunda, kisi isinde veya aile ici rolunde gerekli performansi gosteremez. Hatta tumden islevsiz kalabilir. Artik hastalik belirtilerine yol acmis stres kisinin isini kaybetmesine, baskalarina bagimli hale gelmesine yol acabilir.

HASTA ETMESINE IZIN VERMEYIN
Stresle bas etmenin birinci sarti, unlu deyisteki gibi kisinin �degistirebileceklerini degistirme cesareti, degistiremeyeceklerini kabul etme ����neti ve ikisi arasindaki farki gorme bilgeligine� sahip olmasidir. Gundelik yasamda stresin sizi hasta etmesine izin vermemek icin sunlari yapmalisiniz:
Ortaminiza uygun gevseme yollari bulun.
Kendinize zaman ayirin.
Ailenizle iletisiminizi gozden gecirin.
Uykunuzdan odun vermeyin.
Dogru beslenin.
Spor ya da yuruyus yapin.
Dostlarinizla zaman gecirin.
Duygu ve dusuncelerinizi kagida dokun.
Evde ve is yerinizde gercek kapasitenizi gorup mantiksiz taleplere hayir demeyi ogrenin.
Onceliklerinizi belirleyin.
Stresle, sigara veya alkol icmek ya da kendinizi yemege vermek gibi sagliginizi bozacak yollarla bas etmeye kalkismayin.
Hastalik belirtileri ortaya cikmissa vakit gecirmeden bir uzmana danisin.


Is yasamindaki stres, cinsel yasami etkiliyor
Diyabet, hipertansiyon, damar hastaliklarinin yani sira erkeklerin stres nedeniyle de ereksiyon sorunu yasayabildikleri b

Adana - Asiri titiz, kuruntulu, her seyin kontrolu altinda olmasini isteyen erkek tiplerinde ereksiyon sorununun daha cok goruldugu bildirildi.

elirtildi.Diger hastaliklarin yaninda ereksiyon sorunlarina neden olan stresin, gunluk yogun is yuku altinda calisan, ekonomik sorunlarla mucadele eden erkeklerde etkili oldugunu belirten Selcuk Universitesi Meram Tip Fakultesi Uroloji Ana Bilim Dali Uyesi Prof. Dr. Talat Yurdakul, strese bagli ereksiyon sorununun, erkek tipleri ile de yakindan ilgili oldugunu vurguladi.Ozellikle asiri titiz, kuruntulu veya her seyin kontrolunde olmasini isteyen hirsli erkek tiplerinde daha fazla ereksiyon problemi goruldugunu anlatan Yurdakul, �Evde de stresin devam etmesi, bu bozuklugu kalici hale getirebilir. Iktidarsizlik riski 50 yasini gecen erkeklerde daha yuksek oranda goruluyor. Buna bir de stresli yasam eklenirse cinsel yasam ve isyeri basarisi birbirine bagli olarak bozuluyor� dedi.
Yurdakul, asiri sempatik ve heyecanli erkek tiplerinde de bu sorununun siklikla gorulebildigine isaret ederek, is yasaminda basarisizligi ve sonuclarini kabullenemeyen eriskin olamamis erkeklerde surekli inis-cikis gosteren duygusal ruh halinin, iktidarsizligi doguran nedenler arasinda oldugunu kaydetti.
Prof. Dr. Yurdakul, borsa gibi strese acik meslekler ile ekonomik belirsizligin hakim oldugu is kollarinda calisan erkeklerin de her yasta bu riski tasidiklarini dile getirdi. Bu tur nedenlerle yasanan olumsuz bir tek deneyimin bile erkekleri surekli baski altina alarak iktidarsizlik sorununu kalici hale donusturebilecegini anlatan Yurdakul, �Yasanan stresle bir kez basarisiz olan erkek, ozguven sorunu yasayarak kalici performans sikintisi cekmeye basliyor. Guven sorunu esten yardim istenerek ve karsilikli konusarak asilabilir. Ancak, Turk erkegi bu yonteme basvurmak yerine, stresi buyuterek genellikle sorunla yalniz bogusuyor� dedi.

ESLE ILETISIM
Stres yuklu mesleklerde gorevli erkeklerin esleri ile tatile cikarak stresin kaynagindan uzaklasmasinin sorunla mucadelede etkili olacagini ifade eden Yurdakul, soyle konustu: �Bu konuda esiyle birlikte uzman bir doktora giderek yardim isteyen erkek sayisi da cok az. Avrupa ve ABD�de de psikolojik nedenlerle iktidarsizligini gizleyen erkeklerin sayisi oldukca fazla. Bu tur ereksiyon bozukluklarinin cok cesitli psikolojik nedeni olabiliyor. Doktora basvurulmasi durumunda sorunu tum boyutlari ile aciklikla tartismak, yasanan dongunun kirilmasini ve normal cinsel yasama donulmesini saglayacaktir. Erkeklerin boyle donemlerde kesinlikle kendilerini cok iyi anlayacak, duygusal ve cinsel uyarici destegi verecek birisine ihtiyaci vardir.�