1 Mayıs 2007 Salı

Aksam makarna yenir mi?

Beslenme dunyasinda su aralar en cok tartisilan konulardan biri, aksamlari karbonhidrat aliminin dogru ya da yanlis oldugu konusu. Dr. Atkins'in diyeti de dahil, pek cok bilinen diyet programinda, aksamlari makarna ve patates gibi karbonhidratlardan uzak durup sadece protein alinmasi gerektigi belirtiliyor.

Iyi de aslinda sismanlamamiza neden olan sey yaglar degil mi? O zaman suclu neden karbonhidratlar oluyor?
Iste isin dogrusu:

Iddia: Saat 18.00'den sonra nisastali karbonhidrat yemek dopru degildir.
Sonuc: Kismen dogru. Herkesin isi 18.00'de bitmiyor. Eger iste daha uzun zaman kaliyorsaniz, nisastali karbonhidratlardan (makarna, patates, ekmek, pilave ve tahillar) tuketerek ihtiyaciniz olan enerjiyi saglayabilirsiniz. Ancak boyle bir durum soz konusu degilse, o zaman saat 18.00'den sonra nisastali besinler yememek daha iyi olacaktir.

Aksamlari alacaginiz nisasta ihtiyaciniz olandan daha fazla enerji verir. Bunu harcamanizsa guclesir. Buna karsilik buyuk porsiyonlar halinde tuketebileceginiz protein ve sebzeler, sismeye neden olmaksizin sizi doyurur. Sabah kalktiginizda da iyice acikmis olacaginizdan iyi bir kahvalti edebilirsiniz. Hem kahvalti karbonhidrat almak icin en uygun ogundur.


Iddia: Bilincli bir diyetci yagi kendi yararina kullanmayi bilir.
Sonuc: Tamamen yanlis. Bu, Atkins Diyeti'nde savunulan bir tezdir. Oysa cok fazla doymus yag tuketmek sizi olume bile goturebilir. Atkins Diyeti'nde onerilen sey, tabaklar dolusu tereyag, kirmizi et ve bunlar gibi yag acisindan fazlasiyla zengin besinlerdir. Buna karsilik meyve gibi besinler diyette yer almaz.

Atkins Diyeti'nde belirtilen sekilde beslenenlerin alacagi gunluk doymus yag miktari, tavsiye edilenin iki kati kadardir. Bilincli bir diyetci yagi kendi yararina kullanmayi bilir. Tabii eger bahsedilen yag, kimi yemis ve yagli baliklarda bulunan omega-3 gibi yag asitleriyse. Ancak Atkins Diyeti'nde bahsedilen yaglar bunlar degildir.


Iddia: Gun icinde yediginiz iki ogunde az miktarda yag ve karbonhidrat tuketiyorsaniz, ucuncu ogunde istediginizi yiyip kilo verebilirsiniz.
Sonuc: Ancak ruyanizda gercek olabilir. Bahsedilen iki ogunun muhtemelen kahvalti ve ogle yemegi olacagi dusunulurse, zaten bunlardan sonra kendinizi ac hissedeceksiniz ve enerjiniz de az olacak. Bu, muhtemelen hem isinizi, hem de ruhsal durumunuzu etkileyecek. Sonunda da gun icinde atistirmaya baslayip, aksama da su ne-istersen-onu-ye tarzindaki yemegi yiyeceksiniz. Bu sekilde kilo vermeniz cok da olasi gorunmuyor.


Iddia: 18.00'den sonra makarna (ve diger nisastali karbonhidratlari) yemek, seker ihtiyacinizi artirir.
Sonuc: Dogru degil. Nisastali karbonhidrat tuketimi serotoninin salgilanmasinda etkilidi. Boylece kendimizi gevsemis ve agir hissetmemize neden olur. Bunun sonucunda da daha cok nisasta, ya da enerji veren sekerli gidalar tuketmek isteriz.

Saat 18.00'de koca bir tabak makarna yiyorsaniz, yukarida bahsettigimiz durumun gerceklesmesi olasidir; ama ya cogu insanin yemek yedigi daha gec bir saatte? Bu kez cevap "hayir"; cunku uyumak icin serotonine ihtiyac duyarsiniz. Ayrica nisastali karbonhidratlari yemegi birakmak sekerli gidalardan atistirmaniza sebep olabilir; cunku kendinizi ac hissedersiniz. Genellikle aksamlari, gunduzlere oranla daha az aktif oluruz. Bu nedenle de nisastali karbonhidratlardan elde edilen enerjiye gereksinim duymayiz, ama bu hic enerjiye ihtiyac duymadigimiz anlamina da gelmez. Bu nedenle aksamlari nisastali karbonhidrat yemekte bir sakinca yoktur. Onemli olan abartmadan yemektir.


Iddia: Karbonhidrat sismanlatir.
Sonuc: Sacma. Sismanlamanin sebebi, harcanandan fazla kalori alinmasidir. Bu kalorinin karbonhidrattan gelip gelmedigininse onemi yoktur.

Yedigimiz cogu karbonhidratli besin yag acisindan da zengindir. Biskuvi, kek, cips gibi. Boylece fazla miktarda enerji almis oluruz. Ama bu arada suclanan maalesef karbonhidrat olur. Karbonhidratin boylesi kotu bir sohrete sahip olmasinin nedeni ise, yanlis uygulanan diyetlerdir. Eger diyet yaparken yagli ve sekerli gidalari kesiyorsaniz, muhtemelen daha cok karbonhidrat yemege basliyorsunuzdur. Karbonhidratlar da fazlaca tuketildiginde vucutta yag olarak depolanir. Eger fazla abartmadan, makul miktarlarda yerseniz, bir sorun cikmayacagini goreceksiniz.


Iddia: Aksam 18.00'den sonra sadece makarna ve sebze yemek zayiflamaniza yardimci olmaz.
Sonuc: Dogru. Eger amaciniz kilo vermekse, makarna gibi karbonhidratlari aksam yemekten kacinmak dogru bir yaklasim olabilir. ����bolizma uyku esnasinda yavaslar. Ayni sey aksamlari da gecerli olabilir. Bir stres hormonu olan kortisol gun icerisinde etkinligini yavas yavas yitirir. Boylece aksamlari daha az aktif oluruz. Eger cok fazla nisastali karbonhidrat tuketiyorsaniz, bu durumda aciga cikan enerjiyi kullanamazsiniz ve bu, vucutta yag olarak depolanir.

Eger aksamlari aktifseniz, o zaman ogle ve aksam yemeklerinde aldiginiz karbonhidrat miktarini azaltip dengeyi koruyabilirsiniz.

Hiç yorum yok: